Στην πρώτη πράξη διορισμού ανεξάρτητου αξιωματούχου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπαναχώρησε από προεκλογική του δέσμευση

Δήλωση Αντρέα Πασιουρτίδη, Βουλευτή ΑΚΕΛ, μετά τη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών, Αξιών και Επιτρόπου Διοικήσεως

Θέλω να ξεκινήσω λέγοντας ότι στην πρώτη πράξη διορισμού ενός ανεξάρτητου αξιωματούχου με πολύ σημαντική βαρύτητα, του Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ο ΠτΔ κ. Ν. Χριστοδουλίδης έχει υπαναχωρήσει από την προεκλογική του δέσμευση, η οποία υπήρχε και στο προεκλογικό πρόγραμμα του, ότι: «θα εισαχθούν ειδικά κριτήρια για το διορισμό ανεξάρτητων αξιωματούχων στη βάση καθορισμένων πρόσθετων προσόντων που θα εφαρμοστούν και θα δημιουργηθεί Γνωμοδοτικό Συμβούλιο με συμβουλευτικό ρόλο αλλά και θα υπάρχει υποχρέωση δημόσιας αιτιολόγησης από την εκτελεστική εξουσία για τυχόν απόκλιση από τις εισηγήσεις του». Αυτή είναι αυτούσια η αναφορά που υπάρχει στο προεκλογικό του πρόγραμμα.

Η πρώτη εισήγηση για διορισμό ανεξάρτητου αξιωματούχου παρακάμπτει αυτή την δέσμευση. Αυτό είναι ένα πολιτικό σχόλιο που θεωρούμε ότι θα πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψη. Πέραν τούτου, εμείς θεωρούμε ότι η Βουλή σε αυτή την διαδικασία, που είναι και η μόνη διαδικασία στην οποία έχει ουσιαστική συμμετοχή για το διορισμό ενός ανεξάρτητου αξιωματούχου, έχει ρόλο να διαδραματίσει, πέραν της τυπικής έγκρισης ή απόρριψης ενός ονόματος που προτείνει η εκτελεστική εξουσία. Όταν η νομοθεσία για το διορισμό Επιτρόπου Διοικήσεως προϋποθέτει την προηγούμενη σύμφωνη απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων, αντιλαμβάνεστε ότι η Βουλή για να μπορέσει να αποφασίσει και η απόφασή της να μπορεί να κριθεί από τoν οποιονδήποτε ως αντικειμενικά ορθή, πρέπει να έχει ενώπιον της όλα τα δεδομένα πάνω στα οποία βασίστηκε η εισήγηση της εκτελεστικής εξουσίας.

Ζητήσαμε από την Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου και από την Υπουργό Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξης να μας πουν την διαδικασία που ακολουθήθηκε. Προφανώς, με βάση τα όσα μας ανέφεραν, η διαδικασία περιορίστηκε στον καταρτισμό μίας λίστας των 20 υποψηφιοτήτων, οι οποίες όπως μας έχει λεχθεί, πληρούσαν όλες τα κριτήρια της νομοθεσίας και στη συνέχεια από αυτούς τους 20 επιλέγηκε συγκεκριμένη υποψήφια, η κ. Λοττίδου και ήρθε η σχετική εισήγηση στη Βουλή.

Ζητήσαμε να μας κατατεθούν τα βιογραφικά των υπόλοιπων υποψηφίων. Αυτό έγινε για ένα πολύ συγκεκριμένο λόγο. Για να μπορέσουμε να κρίνουμε αν είναι ορθή η εισήγηση του Προέδρου της Δημοκρατίας και κατ’ επέκταση να αποφασίσουμε αν θα πρέπει να την εγκρίνουμε ή όχι. Για να το πράξουμε αυτό πρέπει να γνωρίζουμε τί είχε ενώπιον του το Υπουργικό Συμβούλιο, κατά τη λήψη της εν λόγω απόφασης και για ποιους λόγους επέλεξε την κ. Λοττίδου.

Εστιάζουμε στο θέμα της διαδικασίας, γιατί το θεωρούμε πολύ σημαντικό, αφού σε αντίθεση περίπτωση, αντιλαμβάνεστε ότι ο ρόλος μας πλέον θα εξαντλείτο σε τυπική έγκριση ή απόρριψη. Δεν θεωρούμε ότι αυτός είναι ο ρόλος μας, ως Βουλή των Αντιπροσώπων, με βάση τα όσα προνοούνται στη σχετική νομοθεσία.

Δυστυχώς, η εκτελεστική εξουσία μας είπε ότι δεν μπορεί να μας δώσει τα βιογραφικά, διότι αφορούν προσωπικά δεδομένα, παραβιάζοντας κατά την άποψή μας και τη νομοθεσία περί κατάθεσης στοιχείων στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Η επίκληση προσωπικών δεδομένων δεν αποτελεί μια από τις εξαιρέσεις που προνοούνται στη νομοθεσία για κατάθεση στοιχείων, ούτως ώστε να δικαιούται η εκτελεστική εξουσία να μην τα καταθέσει στη Βουλή. Σε αυτό το σημείο, εισηγηθήκαμε στην Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου, να ανωνυμοποιήσουν τα βιογραφικά, να αριθμήσουν τους υποψηφίους και να μας τα υποβάλουν. Και πάλι, συναντήσαμε την άρνηση της εκτελεστικής εξουσίας.

Από εκεί και πέρα ακούσαμε, από τον ίδιο τον Γενικό Ελεγκτή, ότι είχε αποστείλει τόσο στο Υπουργικό Συμβούλιο, όσο και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ειδικό σημείωμα στο οποίο παρέθετε συγκεκριμένα στοιχεία για την Επίτροπο Διοικήσεως την κ. Λοττίδου. Ρωτήσαμε κατά πόσον αυτά τα στοιχεία είχαν διανεμηθεί, όπως ήταν και η εισήγηση του Γενικού Ελεγκτή, στα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, πριν την λήψη της οποιασδήποτε απόφασης, χωρίς δυστυχώς να λάβουμε ξεκάθαρη απάντηση από την Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου και την Υπουργό Δικαιοσύνης.

Στη βάση όλων αυτών, κρίναμε και εισηγηθήκαμε ότι το θέμα θα έπρεπε να πάει πίσω στο Υπουργικό Συμβούλιο, να γίνει ξανά σωστά η διαδικασία, με την συμμετοχή Γνωμοδοτικού Συμβουλίου, όπως ήταν και η προεκλογική δέσμευση του κ. Χριστοδουλίδη και στη συνέχεια αφού έχουμε όλα τα στοιχεία ενώπιον μας, να έρθει η σχετική εισήγηση στη Βουλή, για να υπάρξει ή όχι η προηγούμενη σύμφωνη απόφαση, όπως απαιτεί η νομοθεσία. Εδώ να σας αναφέρω ότι, το να λήξει η θητεία της νυν Επιτρόπου και να διοριστεί νέος Επίτροπος κάποιους μήνες μετά έχει συμβεί και στο παρελθόν. Η κ. Ελίζα Σαββίδου διορίστηκε 3 μήνες μετά την λήξη της θητείας του προκατόχου της και η κ. Λοττίδου διορίστηκε 1 μήνα μετά τη λήξη της θητείας της προκατόχου της. Άρα, το επιχείρημα ότι δεν μπορεί να υπάρξει κενό προφανώς δεν υφίσταται, αφού θα μπορούσε να εκτελέσει προσωρινά τα συγκεκριμένα καθήκοντα κάποιο υψηλόβαθμο στέλεχος του γραφείου του Επιτρόπου Διοικήσεως. Η εισήγησή μας αυτή απορρίφθηκε από την πλειοψηφία των μελών της Κ.Ε. Θεσμών και για αυτό αύριο στην Ολομέλεια θα υπάρξει τοποθέτηση επί του θέματος και απόφαση της Βουλής στη βάση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου.

05.04.2023