Το ΑΚΕΛ καταψήφισε το ν/σ που δίδει πρόσβαση στις αρχές των ΗΠΑ στα προσωπικά δεδομένα
Τοποθέτηση Κοινοβουλευτικού Εκπρόσωπου ΑΚΕΛ- Αριστερά- Νέες Δυνάμεις, Γιώργου Λουκαΐδη για την καταψήφιση του περί της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης των ΗΠΑ σχετικά με την Ενίσχυση της Συνεργασίας για την Πρόληψη και Καταπολέμηση του Σοβαρού Εγκλήματος (Κυρωτικού) Νόμου του 2016
Η Συμφωνία που έχουμε ενώπιον μας πρόκειται να παραχωρήσει στις αρχές των ΗΠΑ αυτοματοποιημένη πρόσβαση στα αρχεία της Κυπριακής Δημοκρατίας για σκοπούς διερεύνησης, καταπολέμησης αλλά και πρόληψης του σοβαρού εγκλήματος. Πρόκειται δηλαδή να δοθεί πρόσβαση στις αρχές των ΗΠΑ στα προσωπικά δεδομένα, τα βιομετρικά στοιχεία και –δυνητικά και στα δεδομένα DNA- των πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι αξιοσημείωτο -και χρήζει απάντησης από πλευράς κυβέρνησης- το γεγονός ότι η αντίστοιχη συμφωνία συνεργασίας για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος που συνομολογήθηκε μεταξύ Κύπρου και Ρωσικής Ομοσπονδίας καμία σχέση έχει επί της ουσίας με αυτή των ΗΠΑ, αφού δεν συμπεριλαμβάνει ανάλογες πρόνοιες και δίνει τέτοια εκτεταμένη πρόσβαση στα αρχεία του κυπριακού κράτους. Το ΑΚΕΛ θα καταψηφίσει σήμερα (24/02) το κυβερνητικό νομοσχέδιο για την κύρωση της παρούσας Συμφωνίας, θέτοντας τρεις προβληματισμούς.
- Πρώτον. Εμείς -και θεωρούμε και άλλα κόμματα- δεν έχουμε πειστεί ότι δικαιολογείται η παραχώρηση αυτών των εξουσιών. Το πεδίο εφαρμογής της Συμφωνίας είναι εξαιρετικά ευρύ, αφού αφορά ένα τεράστιο εύρος αδικημάτων. Πέρα όμως από τις ποινικές υποθέσεις, η πρόσβαση στα αρχεία μας θα επιτρέπεται ακόμα και για μη ποινικές έρευνες ή και για διοικητικές διαδικασίες, αλλά και στις περιπτώσεις που οι αμερικανικές αρχές θεωρήσουν ότι υπάρχει σοβαρή απειλή για τη δημόσια ασφάλεια της χώρας τους. Επιπρόσθετα, θα επιτρέπεται η αυτοματοποιημένη πρόσβαση ακόμα και για σκοπούς τήρησης αρχείου. Δηλαδή, ακόμα και όταν δεν υπάρχει ούτε έγκλημα, ούτε καν υποψία εγκλήματος. Παράλληλα, η αναγκαιότητα και αναλογικότητα που πρέπει να διέπει την όποια αποθήκευση και επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών μας, ο χρόνος αποθήκευσης των δεδομένων, η δυνατότητα χρήσης τους από άλλες υπηρεσίες και οργανισμούς του αμερικανικού κράτους θα κρίνονται από τις ίδιες τις ΗΠΑ. Από την άλλη, οι δικλείδες ασφαλείας για την προστασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών μας είναι γενικόλογοι και άρα αμφίβολης αποτελεσματικότητας. Μάλιστα, τα συμβαλλόμενα κράτη –και στην περίπτωση που εξετάζουμε, οι ΗΠΑ- θα μπορούν να αρνηθούν την παροχή πληροφοριών σε πολίτες για την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων που τους αφορούν, κάτι που υπονομεύει και τη δυνατότητα δικαστικής προστασίας των πολιτών και των δικαιωμάτων τους.
- Δεύτερο. Γνωρίζουμε πολύ καλά όλοι ότι οι αμερικανικές αρχές (όχι μόνο βέβαια οι αμερικανικές, αλλά πρωτίστως αυτές) έχουν αποδεδειγμένα εμπλακεί στη μαζική υποκλοπή ηλεκτρονικών και τηλεφωνικών συνδιαλέξεων των κυβερνήσεων, των υπηρεσιών αλλά και των πολιτών ολόκληρης της ανθρωπότητας. Υπάρχει άλλωστε η Έκθεση του Ευρωκοινοβουλίου του Μαρτίου του 2014, που ακολούθησε τις αποκαλύψεις Σνόουντεν, η οποία έφερε στο φως συγκλονιστικές λεπτομέρειες για το βάθος, το εύρος και τη συστηματικότητα του μαζικού φακελώματος από πλευράς αμερικανικών αρχών. Είναι δυνατόν να μην το προσμετρήσουμε και αυτό όταν προβαίνουμε σε τέτοιου είδους συμφωνίες;
- Τρίτο. Πολύ περισσότερες ανησυχίες δημιουργούνται από τα πρώτα δείγματα γραφής που έστειλε η νέα αμερικανική κυβέρνηση Ντόναλντ Τραμπ. Όπως ίσως να γνωρίζουν οι περισσότεροι, στις 25 Ιανουαρίου ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ έχει υπογράψει Εκτελεστικό Διάταγμα για την «ενίσχυση της δημόσιας ασφάλειας στο εσωτερικό των ΗΠΑ». Το διάταγμα αυτό –ανάμεσα σε άλλα- εξαιρεί τους μη-Αμερικανούς πολίτες από την προστασία των προσωπικών τους δεδομένων, όπως παρέχεται από το σχετικό αμερικανικό νόμο (Privacy Act). Αυτή η ενέργεια έχει ήδη προκαλέσει σοβαρή ανησυχία από πλευράς ΕΕ, ειδικότερα σε σχέση με την εφαρμογή της πρόσφατης συμφωνίας ΕΕ-ΗΠΑ «Ασπίδα Προστασίας για την ιδιωτικότητα» (“Privacy Shield”) που αφορά τις υποχρεώσεις των αμερικανικών επιχειρήσεων και τις δεσμεύσεις της αμερικανικής κυβέρνησης σε σχέση με την πρόσβαση των δεδομένων από δημόσιες αρχές. Αν και καταβάλλεται προσπάθεια να καθησυχαστούν οι ευρωπαϊκές ανησυχίες από την ενέργεια αυτή, αναμφίβολα εγείρονται σοβαρές ανησυχίες και επιφυλάξεις για τη φιλοσοφία της νέας αμερικανικής κυβέρνησης στα θέματα προστασίας των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικότητας. Είναι δυνατόν να μην λάβουμε υπόψη μας το νέο αυτό δεδομένο σε σχέση με την πολιτική της κυβέρνησης με την οποία ζητείται να συνεργαστούμε;
Είναι γνωστό ότι οι κρατικοί μηχανισμοί, οι υπηρεσίες πληροφοριών, οι αρχές ασφαλείας από τη φύση τους έχουν την τάση να απαιτούν, στο όνομα ενός θεμιτού διακηρυκτικού σκοπού, ολοένα και μεγαλύτερες υπερεξουσίες πάνω στους πολίτες, τις ατομικές τους ελευθερίες και τα προσωπικά τους δεδομένα. Καθήκον, όμως, του εκλεγμένου κοινοβουλίου είναι να θέσει όρια, να διασφαλίσει ότι δεν θα θυσιαστεί η ελευθερία και η ατομικότητα στο όνομα της ασφάλειας και να προασπίσει τα δικαιώματα των πολιτών. Καθήκον επίσης, της χώρας μας να προστατεύσει τους πολίτες της από ενδεχόμενες αυθαιρεσίες ξένων κρατών.
24 Φεβρουαρίου 2017
