Συνεργατικό Κίνημα
Στην Κύπρο ο Συνεργατισμός εμφανίστηκε αρχές του 20ού αιώνα ως κοινωνική ανάγκη προστασίας των φτωχών και αδύνατων στρωμάτων της κοινωνίας. Η στήριξη του Λαϊκού Κινήματος στη συνεργατική ιδέα βοήθησε και συνέβαλε καθοριστικά στην ανάπτυξή του τόσο στον πιστωτικό τομέα, όσο και στους υπόλοιπους τομείς (εμπορικό, βιομηχανικό, αγροτικό).
Η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση δημιούργησε και για το Συνεργατικό Κίνημα νέα δεδομένα, αφού επιβλήθηκε η εναρμόνιση με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες και Κανονισμούς, γεγονός που συνέβαλε στην αλλοίωση του αρχικού του χαρακτήρα. Παρέμενε όμως Κίνημα λαϊκής βάσης και συνέχισε να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο.
Λαμβάνοντας υπόψιν τη φιλοσοφία της σημερινής κυβέρνησης, βάσιμα ανησυχούμε ότι είναι υπαρκτός ο κίνδυνος όχι μόνο να αλλάξει εντελώς χαρακτήρα, αλλά και να ξεπουληθεί στο ιδιωτικό κεφάλαιο.
Η συμφωνία κυβέρνησης με την Τρόικα και η νομοθεσία που ψηφίστηκε τον Σεπτέμβριο του 2013 χωρίς την υλοποίηση των δεσμεύσεων που έδωσε η κυβέρνηση, έχει ανατρέψει τα δεδομένα στον Συνεργατισμό. Στον πιστωτικό τομέα δεν υπάρχουν συνεργατικές εταιρείες που λειτουργούν σύμφωνα με τις συνεργατικές αρχές. Στην ουσία υπάρχει μια κρατική τράπεζα με ιδιοκτήτη την κυβέρνηση. Το μόνο συνεργατικό στοιχείο που απέμεινε είναι η εταιρεία συμμετοχών, η οποία κατέχει μόλις το 1% του μετοχικού κεφαλαίου.
Οι ανατροπές αυτές έγιναν σε συνθήκες ωμού και ανοικτού εκβιασμού από πλευράς κυβέρνησης και Τρόικας. Πρέπει όμως να παραδεχτούμε ότι παρουσιάστηκε μια σχετική ανετοιμότητα στον τρόπο αντίδρασής μας στις αλλαγές που επιβλήθηκαν στον Συνεργατισμό και σε ένα βαθμό αιφνιδιαστήκαμε. Παρά το γεγονός ότι εξασφαλίστηκαν από πλευράς μας δεσμεύσεις, οι οποίες όμως δεν τηρήθηκαν από πλευράς κυβέρνησης, εντούτοις κρίνοντας εκ των υστέρων πρέπει να σημειωθεί ότι και η θέση της κοινοβουλευτικής μας ομάδας στην ψηφοφορία, δημιούργησε σύγχυση και απογοήτευση στην κοινή γνώμη.
Αναφορικά με τις μη πιστωτικές εργασίες τα πράγματα είναι πιο ξεκάθαρα όσον αφορά τις κυβερνητικές προθέσεις. Όπως προκύπτει από τη συμφωνία μεταξύ της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας, της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου και της Τρόικας, οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί, στην ουσία αποξενώνουν το Συνεργατικό Κίνημα από κάθε δραστηριότητα που δεν είναι χρηματοπιστωτική. Θα ξεπουλήσουν δηλαδή στο ιδιωτικό κεφάλαιο, κερδοφόρες εταιρείες που σχετίζονται άμεσα με ευαίσθητους τομείς όπως η γεωργοκτηνοτροφία.
Όλες αυτές οι διαφοροποιήσεις και η αποξένωση των μελών δημιουργούν συνθήκες συρρίκνωσης του Κινήματος των Συνεργατιστών και αποδυναμώνουν τη συνεργατική ιδέα. Η αναζωπύρωση όλων εκείνων των χαρακτηριστικών που συνέδεαν τον Συνεργατισμό με το λαό, η ανάκτηση του κινηματικού του χαρακτήρα μέσα από τη λαϊκή συμμετοχή σε όλο τα φάσμα των δραστηριοτήτων του, αποτελεί προτεραιότητα για το ΑΚΕΛ.
Λαμβάνοντας σοβαρά υπόψιν τα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί:
- Το ΑΚΕΛ θα συνεχίζει να αγωνίζεται για τη διατήρηση και ανάπτυξη του Συνεργατικού Κινήματος, ως σημαντικού πυλώνα οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης.
- Δεν αποδεχόμαστε τα τετελεσμένα που έχουν δημιουργηθεί. Θα επιμένουμε στη δημοκρατική διαχείριση του Συνεργατισμού και στην εκλογή των αξιωματούχων απευθείας από το λαό.
- Επιμένουμε σε υλοποίηση, με συγκεκριμένο και πρακτικό τρόπο, της δέσμευσης της κυβέρνησης ότι δεν πρόκειται να ξεπουλήσει είτε το σύνολο είτε μέρος του μετοχικού κεφαλαίου που σήμερα κατέχει. Θα αντισταθούμε με όλες μας τις δυνάμεις σε τέτοιο ενδεχόμενο.
- Εκφράζουμε την έντονη αντίθεσή μας στη δρομολογούμενη αποξένωση από το Συνεργατικό Κίνημα των δευτεροβάθμιων εταιρειών, ιδιαίτερα των κερδοφόρων. Το ξεπούλημά τους θα δημιουργήσει ιδιωτικά μονοπώλια σε ευαίσθητους τομείς, όπως σε αυτόν της γεωργοκτηνοτροφίας.
- Διεκδικούμε επιστροφή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος στους νόμιμους μετόχους των συνεργατικών εταιρειών και την αυτοδιοίκησή τους.
- Θα αναλάβουμε πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη νέων συνεργατικών εταιρειών σε καινοτόμους τομείς της οικονομίας, καθώς και τομείς από τους οποίους θα προκύπτει κοινωνικό όφελος.
Το ΑΚΕΛ θεωρεί τον Συνεργατισμό μια σοβαρή κοινωνική κατάκτηση του λαού μας και ως τέτοια θα την υπερασπίζεται.