Συνέντευξη Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου ΑΚΕΛ, Γιάννου Λαμάρη στη "Νεολαία" Φεβρουαρίου
Με την ευκαιρία της ανάληψης των νέων του καθηκόντων, η «Ν» συναντήθηκε με τον νέο Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο του ΑΚΕΛ, σύντροφο Γιάννο Λαμάρη, και του έθεσε σειρά ερωτημάτων αναφορικά με τα ζητήματα που θα απασχολήσουν το επερχόμενο Προγραμματικό Συνέδριο του ΑΚΕΛ, όπως η πολιτική των συμμαχιών, τους στόχους και τις προτεραιότητες της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, το success story της οικονομικής πολιτικής της Κυβέρνησης και το αδιέξοδο των χειρισμών Αναστασιάδη στο Κυπριακό.
________________________________________________________________________
1. Σύντροφε, καταρχάς συγχαρητήρια για τις νέες ευθύνες που αναλαμβάνεις ως Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ και καλή δύναμη για το δύσκολο έργο το οποίο έχετε να διεξέλθετε ως Κοινοβουλευτική Ομάδα. Θα ήθελα να ξεκινήσουμε αυτή τη συνέντευξη, έχοντας την εκτίμησή σου για την πρόσφατη ανανέωση στα σώματα του ΑΚΕΛ.
Να σας ευχαριστήσω για τις ευχές. Για κόμματα όπως το ΑΚΕΛ, η ανανέωση στα σώματα είναι πηγή ζωής. Μια διαδικασία μόνιμη, η οποία πρέπει -βεβαίως- να είναι στην καθημερινή έγνοια όλων μας για να μην μένει στο περιθώριο. Η διαδικασία αυτή προβλημάτιζε το Κόμμα ακόμη και πριν τις Προεδρικές εκλογές. Μια ανάγκη να δοθεί νέα ώθηση και περισσότερη ψυχή στη δράση μας μέσα στις νέες συνθήκες. Αυτά επιτυγχάνονται μέσω ανανέωσης σωμάτων, με συλλογικό πάντα τρόπο. Άρα προσβλέπουμε στην ανανέωση που έγινε σε μια σημαντική στιγμή για το Κόμμα, μετά τις εκλογές και μετά την πενταετή διακυβέρνηση της χώρας, μέσα στις πάρα πολύ δύσκολες συνθήκες της καπιταλιστικής κρίσης.
2. Ποιο είναι το στοίχημα για το ΑΚΕΛ στο επερχόμενο Προγραμματικό Συνέδριο; Θα επιδιωχθούν αλλαγές για το θεαθήναι ή ουσίας; Ας πάρουμε, για παράδειγμα το θέμα των συνεργασιών. Πως αναμένετε να βγει το ΑΚΕΛ από αυτή τη διαδικασία, ενόψει και των επερχόμενων Ευρωεκλογών και των άλλων εκλογικών αναμετρήσεων;
Στόχος είναι το ΑΚΕΛ να βγει πιο δυνατό και πιο φρέσκο στην κοινωνία με μεγαλύτερες απαιτήσεις. Με θέσεις επεξεργασμένες σε ζητήματα που -ίσως- στο παρελθόν να είχαν ένα διαφορετικό βάρος στη ζωή του Κόμματος, αλλά και της κοινωνίας μας και που σήμερα χρειάζεται να αγγίξουμε σε μεγαλύτερο βάθος για να προσδιορίσουμε τις πραγματικές διαστάσεις αλλά και το πως κινείται το Κόμμα. Να αναφερθώ συγκεκριμένα σε ζητήματα που θα απασχολήσουν το Συνέδριο μετά και από τις εμπειρίες μας τα τελευταία χρόνια.
Ζητήματα όπως ο ρόλος του Κόμματος στα ζητήματα των συμμαχιών. Έχουμε μια τεράστια εμπειρία ως Κόμμα και ως Κίνημα στις συμμαχίες, όμως χρειάζεται σήμερα να επιβεβαιώσουμε κάποια ζητήματα, αλλά να αγγίξουμε και καινούριες πτυχές. Οι συνεργασίες είναι από τα πιο δύσκολα κομμάτια στη ζωή του Κόμματος, όμως από τη στιγμή που από μόνος σου δεν μπορείς να συγκεντρώσεις πλειοψηφία, είναι επιβεβλημένο να κάνεις συνεργασίες. Το δεύτερο ζήτημα που τίθεται εύλογα, καλόπιστα, αλλά και κακόπιστα από κάποιους που θέλουν να υποβάλουν στο ΑΚΕΛ, είναι ότι ο ρόλος του δεν είναι στη διακυβέρνηση του τόπου, αλλά στην αντιπολίτευση. Μετά την πενταετή πείρα στη διακυβέρνηση της χώρας σε αστική δημοκρατία, πως απαντάμε στο ερώτημα αν το Κόμμα πρέπει να διαχειρίζεται ή όχι την εξουσία; Εμείς λέμε ότι είναι ζητήματα που πρέπει να τα δούμε σε βάθος, απαντώντας από την αρχή καταφατικά. Ψάχνοντας, όμως, ζητήματα που έχουν να κάνουν με την καλύτερη διαχείριση της Αριστεράς από την Αριστερά της εξουσίας.
Άλλο κεφαλαιώδες ζήτημα, σήμερα, είναι η σχέση του Κόμματος με τις μάζες. Είναι τα ίδια τα προβλήματα και τα ζητήματα που προκύπτουν όπως ήταν παλιά ή χρειάζεται σήμερα να δούμε ξανά το πώς προσεγγίζουμε την κοινωνία; Επίσης, θα μας απασχολήσουν στο Συνέδριο τα ζητήματα της διαφθοράς, τα οποία έχουν να κάνουν απόλυτα με την απαξίωση των πολιτών προς τα κόμματα.
Έχουμε προτάσεις προς το Συνέδριο, αλλά όπως ελεύθερα διαμορφώσαμε μέσα από διάλογο δημοκρατικό στα σώματα τις θέσεις, το ίδιο θα πρέπει να γίνει στις Κομματικές Οργανώσεις, αλλά και μέσα από τον προσυνεδριακό διάλογο που έχει ανοιχτεί από τη «Χαραυγή» και την ιστοσελίδα του Κόμματος, αλλά και βέβαια μέσα από το Συνέδριο. Θεωρώ ότι σίγουρα θα βγούμε πιο ισχυροί και πιο δυναμωμένοι στα ζητήματα τα οποία θα μας απασχολήσουν.
3. Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΑΚΕΛ ανέλαβε τη χρονιά που πέρασε μια σειρά από πρωτοβουλίες που αφορούσαν στη μείωση των ενοικίων, στην προστασία της πρώτης κατοικίας από τις εκποιήσεις, στην παραχώρηση διευκολύνσεων στα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, στη μείωση των επιτοκίων κ.ά. Ποια η στάση των άλλων κομμάτων;
Από την πρώτη στιγμή αναλάβαμε μια σειρά από πρωτοβουλίες. Η νέα διακυβέρνηση του τόπου έχει αφαιρέσει πλήρως από το λεξιλόγιο της, αλλά και από την πρακτική της, τη λέξη «διεκδικώ». Μάλιστα, στις πλείστες φορές εμφανίζονται πιο ακραίοι και από την Τρόικα. Να θυμίσω ότι στον Προϋπολογισμό, όπου η υποχρέωση μας ήταν για αποκοπές της τάξης των €270 εκ., η Κυβέρνηση προχώρησε σε αποκοπή της τάξης των €625 εκ.
Ένα από τα πολλά παραδείγματα είναι αυτό που ζούμε τώρα με την επιβολή κομίστρων στους μαθητές, αλλά και τις περικοπές στην κοινωνική σύνταξη. Ποτέ δεν τέθηκε τέτοια προϋπόθεση από την Τρόικα. Κρύβεται, όμως, η Κυβέρνηση Αναστασιάδη και τα κόμματα που την στηρίζουν πίσω από τις δήθεν πρόνοιες του μνημονίου.
Επομένως, εμείς αναλάβαμε μια σειρά πρωτοβουλιών για να αμβλύνουμε τα προβλήματα ομάδων του πληθυσμού, χωρίς βεβαίως να βρίσκουμε ανταπόκριση. Υπάρχει μια σύγκλιση με την ΕΔΕΚ, μερικές φορές και με τους Οικολόγους, αλλά με την πλειοψηφία της Βουλής υπάρχει μια αρνητική στάση. Εμείς θα συνεχίσουμε. Επεξεργαζόμαστε και ήδη είμαστε έτοιμοι να καταθέσουμε και προτάσεις που αφορούν στα επιτόκια, γνωρίζοντας τις δυσκολίες που υπάρχουν, γνωρίζοντας ότι η Κυβέρνηση Αναστασιάδη φρόντισε να το θέσει ως απαγορευτική ρήτρα μέσα στο Μνημόνιο. Εμείς θα δώσουμε τη μάχη μας ως ΑΚΕΛ, σίγουροι ότι τουλάχιστον στα θέματα τόκων υπερημερίας και τραπεζικών εξόδων που επωμίζονται με ψηλό ποσοστό οι δανειολήπτες, θα πετύχουμε κάποια απάμβλυνση του κόστους που είναι πάρα πολύ σημαντικό σήμερα.
4. Ποιοι θα είναι οι στόχοι και οι προτεραιότητες της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΑΚΕΛ προς άμβλυνση των επιπτώσεων στο λαό και τους εργαζομένους από τη νεοφιλελεύθερη πολιτική Αναστασιάδη;
Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΑΚΕΛ πάντα χαρακτηριζόταν ως η πιο συγκροτημένη, η πιο οργανωμένη και μελετημένη ομάδα, εκείνη η ομάδα της οποίας η παρουσία ήταν εμφανέστατη. Είτε αφορούσε τις επιτροπές, είτε την Ολομέλεια της Βουλής με δημιουργικό τρόπο. Στόχος μας είναι, βεβαίως, να βελτιωθούμε ακόμη περισσότερο. Να είμαστε δημιουργικοί στις συνεδρίες των κοινοβουλευτικών επιτροπών, να είμαστε παραγωγικοί σε έργο. Άρα ναι, στους στόχους μας είναι η εξυπηρέτηση των συμφερόντων της χώρας και των ομάδων του πληθυσμού που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη. Και είναι το στοίχημα μας σήμερα να επιτύχουμε ακόμα και συμμαχίες και συγκλίσεις με ετερόκλητες ομάδες μέσα στη Βουλή, παρόλο που η κοινοβουλευτική πλειοψηφία που διαθέτει η Κυβέρνηση δυσκολεύει ακόμη περισσότερο το έργο μας.
5. Κεφάλαιο Οικονομία: αντικατοπτρίζει η κυπριακή πραγματικότητα το success story για το οποίο περηφανεύεται ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και η Κυβέρνησή του;
Να θυμίσω ότι οι κυβερνώντες πολιτεύτηκαν προς τις εκλογές έχοντας έτοιμες λύσεις: από τα θέματα ρευστότητας μέχρι τα θέματα ανεργίας. Έχουν αυτή τη στιγμή πάρει το δημόσιο χρέος στο 110% του ΑΕΠ, από 84% που παρέλαβαν, πέραν των €3.5 δις σε απόλυτους αριθμούς. Η ανεργία από 12,3% πάει να αγγίξει το 20% σύμφωνα με προβλέψεις διεθνών οίκων, ενώ βρίσκεται περίπου στο 17,5% αυτή τη στιγμή.
Να μου επιτρέψετε εδώ να κάνω μια παρένθεση, επειδή ακούμε το επιχείρημα ότι ξεκίνησε από την προηγούμενη διακυβέρνηση η ανεργία κτλ. Ναι είναι αλήθεια. Υπάρχει, όμως, μια τεράστια ποιοτική διαφορά την οποία οι κυβερνώντες αποκρύβουν. Το 2010-2012, η ανεργία προερχόταν από την εισδοχή κοινοτικών εργαζομένων στη χώρα μας, με αποτέλεσμα λόγω του πιο φτηνού εργατικού κόστους, να απολύονται Κύπριοι και να προσλαμβάνονται κοινοτικοί. Στο τέλος του 2012 με αρχές του 2013 ξεκίνησε με ένταση η ανεργία να προέρχεται από μείωση των θέσεων εργασίας, ως αποτέλεσμα της πολιτικής λιτότητας και των ακραίων προσεγγίσεων της Κυβέρνησης, όπως ήταν για παράδειγμα η περιβόητη ρύθμιση του ωραρίου από την Υπουργό Εργασίας που περηφανεύεται ότι αύξησε την απασχόληση, ενώ στην ουσία έχει αυξήσει την ανεργία γιατί έχουν κλείσει πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Οι μισθοί αυτό το διάστημα έχουν μειωθεί πέραν του 20%, πράγμα το οποίο -βέβαια- οδηγεί και αρκετούς επιχειρηματίες στη μεγέθυνση των δυνατοτήτων κέρδους. Να μην πω για το ΑΕΠ, όπου η μείωση πλησιάζει το 6,6% με πρόβλεψη να πάει στο 8%.
Άρα, που πάει η οικονομία για να είναι ευχαριστημένος κάποιος; Ποτέ δεν απάντησαν στο ερώτημα για το πως θα μπούμε στην περιβόητη ανάπτυξη το 2015, όπως εικάζει η Κυβέρνηση, ενώ όλοι μιλούν για το 2016, από τη στιγμή μάλιστα που οι φορείς δημιουργίας ανάπτυξης είναι καθηλωμένοι. Και ποιοι είναι αυτοί; Ανάπτυξη σε μια χώρα δημιουργεί το κράτος. Εμάς το κράτος μείωσε κατά 20% τον Προϋπολογισμό σε ποσοστό ανάπτυξης. Ανάπτυξη σε μία χώρα μπορούν να κάνουν οι μηχανισμοί του κράτους, όπως οι Ημικρατικοί οργανισμοί, που ήταν πυλώνας της μικτής οικονομίας. Εμείς αντί να τους δώσουμε προϋποθέσεις να δημιουργήσουν ανάπτυξη, τους αλυσοδέσαμε και τους παίρνουμε στο παζάρι του ξεπουλήματος. Μένει ο ιδιωτικός τομέας και οι ξένες επενδύσεις. Οι οποίοι, βεβαίως, είναι απρόθυμοι να επενδύσουν, βλέποντας ότι και το κράτος είναι απρόθυμο. Πρέπει να μας απαντήσουν στο ερώτημα, πως χωρίς εισοδήματα θα εξοφλήσουμε τα χρέη μας και θα μπούμε στην ανάπτυξη.
6. Πως κρίνετε τη -μέχρι τώρα- διαχείριση της διαδικασίας για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη;
Εμείς είχαμε προειδοποιήσει εγκαίρως ότι δεν έπρεπε να συνεχιστούν πειραματισμοί με το Κυπριακό, διότι είχαμε στο μυαλό μας την ανησυχία του τακτικισμού του Νίκου Αναστασιάδη και των ισορροπιών στο εσωτερικό μέτωπο. Ως ΑΚΕΛ είχαμε δηλώσει επανειλημμένως ότι το πιο απλό και αποτελεσματικό όπλο για μας ήταν να απαιτήσουμε να ξεκινήσουν οι διαδικασίες του Κυπριακού από τα ανακοινωθέντα Χριστόφια-Ταλάτ, τα οποία ήταν οπλισμένα με την αποδοχή του ΟΗΕ και της ερμηνείας που έδωσαν τα ίδια τα Ηνωμένα Έθνη για την μια κυριαρχία το 2010.
Δυστυχώς δεν εισακουστήκαμε. Σπαταλήθηκαν 4-5 μήνες για να προσπαθήσουν να καταλήξουν σε κοινό ανακοινωθέν, με αποτέλεσμα οι απαιτήσεις που μπαίνουν και που ήταν φανερό ότι ήταν κόκκινες γραμμές για την άλλη πλευρά, να μας οδηγήσουν αυτή τη στιγμή σε μια αβεβαιότητα και σε ένα κίνδυνο άτακτης υποχώρησης, διότι όταν θέτεις ως προϋπόθεση σε ένα κοινό ανακοινωθέν κάποια πράγματα και μετά δεν καταφέρεις να το εκδόσεις, υποχωρείς άτακτα σε εκείνα που ζητούσες. Ποια η διαφορά; Η διαφορά είναι ότι αν ακολουθούσαν τη δική μας συμβουλή, θα είχαμε σύμμαχο τον ΟΗΕ και δεν θα κινδυνεύαμε να υπάρξει η εκτίμηση ότι η ευθύνη ανήκει και στους δύο, στην καλύτερη περίπτωση, και θα υπήρχε η απαιτούμενη πίεση πάνω στην Τουρκία.
Εμάς ο στόχος μας -βεβαίως- είναι η άρση της αδιαλλαξίας της Τουρκίας. Αλλά η ουσία βρίσκεται στο πως εμείς δυσκολεύουμε την Τουρκία να χρησιμοποιεί το κλειδί της αδιαλλαξίας και όχι να την διευκολύνουμε. Φαίνεται ότι εμείς τη διευκολύνουμε με τον κίνδυνο να βρεθούμε σε αδιέξοδο και να χάσουμε ένα πολύτιμο σύμμαχο που είναι ο ΟΗΕ. Εμείς ως ΑΚΕΛ, με εποικοδομητικές προτάσεις θα προσπαθήσουμε να βρούμε διεξόδους σε αυτά τα αδιέξοδα που μας έχουν οδηγήσει οι τακτικισμοί του Νίκου Αναστασιάδη.
7. Τελειώνοντας, σύντροφε, ποιο μήνυμα θα θέλατε να δώσετε στη νεολαία μέσα στις δύσκολες συνθήκες που περνούμε;
Είμαστε υποχρεωμένοι να είμαστε αισιόδοξοι οι νέοι άνθρωποι. Είναι τρομερά δύσκολες οι συνθήκες σήμερα. Οι πιέσεις που ασκούνται πάνω στη νεολαία είναι αφόρητες. Η ουσία είναι ότι η νεολαία με την αγωνιστικότητά της και τη ψυχή που διαθέτει, ποτέ δεν παραδόθηκε. Θεωρώ ότι σήμερα, τουλάχιστον από την προοδευτική, την Αριστερή, την ΕΔΟΝίτικη νεολαία, δεν υπάρχει καμιά τέτοια διάθεση. Η ΕΔΟΝ μέσα σε αυτές τις πολύ δύσκολες συνθήκες καταφέρνει μέσα από τα διάφορα τμήματά της να πρωτοστατεί. Στο πανεπιστήμιο, στα σχολεία και με πάρα πολλές δυσκολίες στον χώρο των εργαζομένων.