Παράλληλοι μονόλογοι αντί διαλόγου για σοβαρά ζητήματα στην Παιδεία
Επιστολή ΑΚΕΛ προς Υπουργό Παιδείας
Ο Επικεφαλής του Γραφείου Παιδείας της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ Χρίστος Χριστοφίδης απέστειλε την Τρίτη, 3 Φεβρουαρίου 2015, επιστολή στον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κώστα Καδή. Στην επιστολή καταγράφονται οι θέσεις του Γραφείου Παιδείας της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ για τις τρείς προτάσεις που το Υπουργείο έχει καταθέσει, για το νέο σύστημα διορισμού, την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και την αξιολόγησή τους. Επίσης διατυπώνονται οι ενστάσεις του Γραφείου Παιδείας για τον τρόπο με τον οποίο διεξάγεται ο διάλογος για τόσο σοβαρά θέματα.
Παρατίθεται η επιστολή:
«Σε συνέχεια τηλεφωνικής μας επικοινωνίας αποστέλλω, όπως είχα υποσχεθεί, κάποιους βασικούς προβληματισμούς του Γραφείου Παιδείας της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ σε σχέση με τη διαδικασία διαλόγου και τις τρείς προτάσεις που το Υπουργείο έχει καταθέσει, για το νέο σύστημα διορισμού, την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και την αξιολόγησή τους.
Δεν μπορώ βέβαια, να μην παρατηρήσω ότι ενώ αυτοί οι προβληματισμοί μεταφέρθηκαν τηλεφωνικά τόσο σε εσάς όσο και σε συνεργάτες σας το τελευταίο χρονικό διάστημα και ενώ στις 19 του μήνα σε τηλεφωνική μας επικοινωνία είχα αναφέρει ότι θα αποστείλουμε επιστολή με τους προβληματισμούς αυτούς, επιλέξατε την αμέσως επόμενη ενώπιον της Επιτροπής Παιδείας της Βουλής να επικρίνετε το ΑΚΕΛ δημόσια για μη κατάθεση θέσεων. Το αντιπαρέρχομαι.
Ζητήματα διαδικασίας
Λυπούμαι να παρατηρήσω ότι έχουμε σοβαρές ενστάσεις για τον τρόπο με τον οποίον διεξάγεται ο «διάλογος» γύρω από αυτές τις τρείς προτάσεις. Οφείλουμε να σας υπενθυμίσουμε μερικά γεγονότα. Μετά από πολλές συζητήσεις στο Συμβούλιο Παιδείας με τον προκάτοχο σας για το νέο σχέδιο διορισμών, η διαδικασία διακόπηκε το Δεκέμβρη του 2013 και ενώ όλοι αναμέναμε να απαντηθεί ένα βασικό ζήτημα: πώς θα διασφαλίζονταν οι υφιστάμενοι εκπαιδευτικοί (συμβασιούχοι, έκτακτοι, αναπληρωτές με συγκεκριμένο χρόνο προϋπηρεσίας, εκπαιδευτικοί οι οποίοι πέρασαν από προϋπηρεσιακή κατάρτιση). Το Δεκέμβρη του 2013 είδε επίσης το φώς της δημοσιότητας η πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας για εφαρμογή του τριανταμήνου (επ’ αορίστου χρόνου εργαζόμενοι) και στην εκπαίδευση.
Ένα χρόνο μετά, και ενώ αναμέναμε η κυβέρνηση να επανέλθει με συγκεκριμένη πρόταση γύρω από το κρίσιμο αυτό ζήτημα, της διασφάλισης των υφιστάμενων εκπαιδευτικών, επανήλθατε με μία πρόταση η οποία αποτελεί παραλλαγή της πρότασης Κενεβέζου και χωρίς να απαντάτε αυτό που όλοι αναμέναμε.
Αντί να ετοιμαστεί μια πρόταση και να σταλεί στη Νομική Υπηρεσία για νομική επεξεργασία, ενημερωθήκαμε ότι στο ερώτημα εάν μπορούμε να έχουμε δύο κατηγορίες εκπαιδευτικών η Νομική Υπηρεσία απάντησε, φυσιολογικά, αρνητικά.
Ο «διάλογος» που μέχρι σήμερα έχει διεξάγει το Υπουργείο Παιδείας με τα κόμματα γύρω από αυτές τις τρείς προτάσεις, εξαντλείται σε μία συνάντηση μεταξύ εσάς και εκπροσώπων των πολιτικών κομμάτων, στην οποία για μία ώρα και πέντε λεπτά παρουσιάζατε τις προτάσεις σας και στη συνέχεια δόθηκε μισή περίπου ώρα, όχι για να τοποθετηθούν οι πολιτικές δυνάμεις αλλά για να υποβληθούν και να απαντηθούν ερωτήσεις. Στη συνέχεια ζητήσατε γραπτώς τις απόψεις των κομμάτων για να τις αξιολογήσετε και να επιλέξετε ότι θέλετε από αυτές τις προτάσεις για εμπλουτισμό της δικής σας εισήγησης.
κ. Υπουργέ,
Η θεσμοθέτηση του Συμβουλίου Παιδείας με τη συμμετοχή των πολιτικών δυνάμεων, των εκπαιδευτικών οργανώσεων, των φοιτητικών και μαθητικών οργανώσεων, των γονέων και άλλων συνόλων, έγινε για να διεξάγεται ουσιαστικός διάλογος, να υπάρχει δηλαδή, ουσιαστική αλληλεπίδραση και ζύμωση μεταξύ των απόψεων όλων των εμπλεκομένων στην εκπαιδευτική πολιτική. Εμείς αυτό ακριβώς έχουμε υπόψη μας όταν αναφερόμαστε στη διεξαγωγή διαλόγου. Αυτή τη στιγμή, με τη διαδικασία που έχετε επιλέξει, δεν γνωρίζουμε τις θέσεις των άλλων κομμάτων και δεν γνωρίζουμε τις τοποθετήσεις άλλων φορέων εκτός από εκείνους με τους οποίους, διμερώς, έχουμε συναντηθεί. Λυπούμαι να παρατηρήσω ότι επί Υπουργείας σας το Συμβούλιο Παιδείας δεν έχει συγκληθεί. Αντ’ αυτού καλούμαστε απλά να καταθέσουμε γραπτές απόψεις σε μία διαδικασία «παραλλήλων μονολόγων».
Πρόταση για το νέο σύστημα διορισμών
Η δική μας βασική θέση είναι ότι για να δοθεί πραγματική λύση στο ζήτημα θα πρέπει να ρυθμιστεί το τι τελικά θα γίνει με όσους εκπαιδευτικούς βρίσκονται ήδη εντός του εκπαιδευτικού συστήματος, στους οποίους έχω ήδη αναφερθεί και μετά να εγκύψουμε στις άλλες πτυχές της πρότασης. Γνωρίζετε ότι εμείς υποστηρίζουμε την αλλαγή του συστήματος, έχουμε αποδεχτεί τη θέσπιση μιας σειράς καινούριων κριτηρίων (όπως γραπτή εξέταση, εκπαιδευτική προϋπηρεσία, ακαδημαϊκά προσόντα κ.α.). Η κατάληξη λοιπόν σε κάποιες κοινές θέσεις είναι δυνατή σε αυτά τα πλαίσια, εφόσον επιλυθεί το βασικό πρόβλημα αυτής της προσπάθειας που είναι η διασφάλιση των υφιστάμενων εκπαιδευτικών. Η ξεκάθαρή μας θέση είναι ότι αυτό το πρόβλημα δεν είναι ένα μόνο συνδικαλιστικό ζήτημα αλλά, πρώτιστα ζήτημα ουσίας. Θεωρούμε δηλαδή ότι αυτοί οι εκπαιδευτικοί, για τους οποίους το κράτος έχει δαπανήσει μεγάλα ποσά ούτως ώστε να αποκτήσουν εμπειρία, δεξιότητες και ικανότητες, οι οποίοι είναι κατά βάση οι νεότεροι σε ηλικία εκπαιδευτικοί, αποτελούν ένα σημαντικό κεφάλαιο για το εκπαιδευτικό σύστημα. Να αλλάξουμε λοιπόν το σύστημα υπό κάποιες όμως βασικές προϋποθέσεις:
- Ότι δεν θα θυματοποιηθούν οι εκατοντάδες εκπαιδευτικοί που ήδη εργάζονται εδώ και χρόνια στα σχολεία μας και στους οποίους η πολιτεία έχει επενδύσει πολλά σε χρήματα, εμπειρίες, δεξιότητες και γνώσεις
- Ότι θα υπάρξει μια ικανοποιητική μεταβατική περίοδος για να μη θυματοποιηθούν από τη μια μέρα στην άλλη, εκατοντάδες άνθρωποι που περιμένουν στον υφιστάμενο κατάλογο για πολλά χρόνια
- Ότι θα διασφαλιστεί με το νέο σύστημα πλήρης αξιοκρατία
Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού ισχυρίζεται ότι με την πρόταση που έχετε καταθέσει ουσιαστικά διασφαλίζονται οι συμβασιούχοι και άλλοι υφιστάμενοι εκπαιδευτικοί. Δύο τινά μπορούν να ισχύουν αν αποδεχτούμε το δικό σας ισχυρισμό:
- Αν όντως διασφαλίζονται, το κράτος θα κάνει μια πολυέξοδη διαδικασία και θα υποβάλει χιλιάδες ενδιαφερόμενους σε μια αχρείαστη και δαπανηρή διαδικασία το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα για να επιλεγούν ουσιαστικά οι υφιστάμενοι εκπαιδευτικοί
- Αν δεν διασφαλίζονται, τότε θα υπάρχει ο κίνδυνος να βρεθούν στο δρόμο άνθρωποι που εργάζονται και προσφέρουν στα σχολεία 5, 10 ή και 15 χρόνια.
Επειδή πραγματικά πιστεύουμε στην ανάγκη αλλαγών στο υφιστάμενο σύστημα, πιστεύουμε ότι εάν το ΥΠΠΟ θέλει όντως να είναι αποτελεσματικό θα πρέπει να προτείνει φόρμουλα διασφάλισης των συμβασιούχων, εκτάκτων και άλλων κατηγοριών εκπαιδευτικών, να γίνει ένας μακροπρόθεσμος προγραμματισμός με μεταβατικές περιόδους και σε πλαίσιο συναντίληψης και κοινωνικής συναίνεσης να προχωρήσουμε στις αναγκαίες αλλαγές. Έχουμε επίσης έντονα την άποψη ότι θα πρέπει το συντομότερο να προχωρήσετε σε ένα σημαντικό αριθμό μονιμοποιήσεων στη Δημοτική και Μέση εκπαίδευση.
Πρόταση για το νέο σύστημα αξιολόγησης
Όπως έχουμε διατυπώσει επανειλημμένως τα τελευταία χρόνια, υποστηρίζουμε τον εκσυγχρονισμό του συστήματος αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών. Βασική μας θέση είναι διαχρονικά η κατάργηση του αναχρονιστικού και μονοδιάστατου συστήματος του επιθεωρητισμού, το οποίο δε συνάδει με το δημοκρατικό και ανθρώπινο σχολείο που οραματιζόμαστε. Δυστυχώς, πρέπει να παρατηρήσω ότι η τελευταία πρόταση που καταθέσατε για το σύστημα αξιολόγησης αποτελεί ένα πισωγύρισμα σε σχέση με την πρόοδο που είχε επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια στη συζήτηση του συγκεκριμένου θέματος, αφού, μεταξύ άλλων, από την πρότασή σας έχουν αφαιρεθεί ουσιαστικά και καθοριστικά κομμάτια της πρότασης (π.χ. οικονομικό σκέλος πρότασης), η απουσία των οποίων δυσχεραίνει, όπως έχει αποδειχθεί και στο παρελθόν, το διάλογο αλλά και την κατάληξη σε ένα νέο σύστημα αξιολόγησης. Παράλληλα, οφείλω να σημειώσω ότι ορισμένες εισηγήσεις όπως διαμορφώθηκαν στη νέα πρόταση, όπως για παράδειγμα το σύστημα αξιολόγησης για την επαγγελματική στήριξη των εκπαιδευτικών και το σύστημα αξιολόγησης για σκοπούς προαγωγών, αντί να μειώνουν τον επιθεωρητισμό τον ενισχύουν, γεγονός που αντίκειται στη βασική θέση αρχής που έχουμε εκφράσει για την αξιολόγηση. Παράλληλα, η παραχώρηση της Ακαδημίας Εκπαιδευτικής Ηγεσίας σε φορέα εκτός Υπουργείου δε μας βρίσκει σύμφωνους. Ως εκ τούτου, για να έχει οποιαδήποτε προοπτική η συζήτηση για ένα νέο σύστημα αξιολόγησης, κρίνουμε αναγκαίο όπως συμπληρωθούν τα πολλά κενά που παρουσιάζει η πρόταση και όπως γίνει η αναγκαία λεπτομερής επεξεργασία των διαφόρων πτυχών της πρότασης από την πλευρά του Υπουργείου σας.
Πρόταση για την επιμόρφωση
Δεν υπάρχει κανένας εμπλεκόμενος στη εκπαίδευση που να μην αναγνωρίζει τη σημασία της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών για την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, τα τελευταία χρόνια, έχουν γίνει πολλά και ουσιαστικά βήματα, πολλά από τα οποία δεν αναφέρονται καν στην πρόταση που καταθέσατε, όπως για παράδειγμα το πρόγραμμα για την επιμόρφωση στα νέα Αναλυτικά Προγράμματα, που υπήρξε το μεγαλύτερο πρόγραμμα υποχρεωτικής επιμόρφωσης που έχει εφαρμοστεί ποτέ στο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Ταυτόχρονα, στο κείμενο που καταθέσατε για την επιμόρφωση, δε γίνεται καμία αναφορά σε συγκεκριμένα νέα προγράμματα επιμόρφωσης που θέλετε να εφαρμόσετε, ποια από τα υφιστάμενα προγράμματα θέλετε να συνεχίσετε ή ενδεχομένως να διακόψετε και στο πώς προτίθεστε να αξιοποιήσετε τα ευρωπαϊκά κονδύλια για σκοπούς επιμόρφωσης. Κατά συνέπεια, το κείμενο που καταθέσατε δεν επιτρέπει τη διεξαγωγή ουσιαστικού διαλόγου για το νευραλγικό θέμα της επιμόρφωσης, αφού δε συγκεκριμενοποιεί τον τρόπο με τον οποίο θα υλοποιηθούν στην πράξη οι γενικές αρχές που καταγράφετε. Τίθενται επίσης σοβαρά ερωτήματα για ορισμένες από τις ίδιες αρχές που καταθέτετε, όπως για παράδειγμα τον προτεινόμενο Φορέα Πιστοποίησης Επιμόρφωσης.
Όσα πιο πάνω έχω αναφέρει, τόσο για την πρόταση για την αξιολόγηση όσο και για την πρόταση για την επιμόρφωση θα έπρεπε να υπήρχε η δυνατότητα να συζητηθούν διεξοδικά μέσα από μια διαδικασία ζύμωσης και αλληλεπίδρασης.
Αντί επιλόγου
Κλείνοντας, επιτρέψετε μου να υπογραμμίσω την έγνοια και την αγωνία μας για τη στασιμότητα που γενικά παρατηρείται στα ζητήματα της παιδείας. Εδώ και δύο χρόνια δεν έχουν υπάρξει ουσιαστικές εξελίξεις και η κυβέρνηση εξαντλείται σε αξιολογήσεις επί αξιολογήσεων και στο διορισμό πολλών επιτροπών χωρίς πρακτικό αποτέλεσμα. Θεωρούμε καθοριστικής σημασίας την αναδόμηση του Ενιαίου Λυκείου, από Λύκειο επιλογής μαθημάτων σε Λύκειο επιλογής κατευθύνσεων. Την αναβάθμιση της Τεχνικής Εκπαίδευσης και της επέκτασης του επιτυχημένου θεσμού των ΜΙΕΕΚ. Την πλήρη εφαρμογή των νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων μακριά από ρεβανσισμούς. Την αντιμετώπιση των αρνητικών για την εκπαίδευση μας, επιδιώξεων της Τρόικα και ειδικότερα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Τη στήριξη των μαθητών και των φοιτητών μας, ιδιαίτερα εκείνων που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα.
Εμείς είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε σε οποιοδήποτε κάλεσμα για ουσιαστικό διάλογο. Στη διάθεση σας».
05/02/2015
