Συνέντευξη ΓΓ ΚΕ ΑΚΕΛ στον κυριακάτικο Φιλελεύθερο

Γράφει: Aντρέας Πιμπίσιης

– Τις τελευταίες ημέρες σας ακούμε να επαναλαμβάνετε ότι το ΑΚΕΛ δεν θα μείνει με χέρια σταυρωμένα σε ό,τι επακολούθησε την απόφαση της Βουλής. Τι ακριβώς είναι εκείνο που θα πράξει το ΑΚΕΛ;

– Είχαμε προσπαθήσει στη διάρκεια όλης αυτής της διαδικασίας να παρέμβουμε στις αποφάσεις της Τρόικας και της Κυβέρνησης για να διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο το οποίο θα ήταν επαρκές να προστατεύσει τα ευάλωτα στρώματα του λαού και εκείνους οι οποίοι έχασαν τη δουλειά τους, μειώθηκαν τα εισοδήματά τους, οδηγήθηκαν στη φτωχοποίηση και τώρα κινδυνεύουν να χάσουν και τις περιουσίες τους. Αυτούς θέλουμε να προστατεύσουμε. Διαμορφώσαμε το πλαίσιο, η αναφορά του Προέδρου των τεσσάρων νόμων και η αποκοπή τους από το κύριο νόμο διαμορφώνει δεδομένα τα οποία, κατά την άποψή μας, δεν είναι ικανοποιητικά σ’ ότι αφορά την προστασία αυτών των ομάδων του πληθυσμού. Χωρίς τους τέσσερις άλλους νόμους ο κύριος νόμος δεν είναι ικανοποιητικός. Εκείνο που θα επιχειρήσουμε να κάνουμε σε συνεννόηση και συνεργασία με άλλα πολιτικά κόμματα είναι να ανασταλεί η λειτουργία αυτού του νόμου μέχρι που να διαμορφωθεί ένα ικανοποιητικό δίχτυ προστασίας. Ήδη έχω συνομιλήσει με αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων και θεωρώ ότι υπάρχει αρκετό έδαφος για να υπάρξει συνεννόηση προς αυτή την κατεύθυνση.

– Αυτό θα γίνει μέσα από απόφαση της Βουλής;

– Σίγουρα η Βουλή θα πρέπει να αποφασίσει.

– Μια τέτοια απόφαση τι αντίκτυπο θα έχει σε σχέση με τα ζητήματα που απασχολούν το τόπο και ειδικότερα σε σχέση με την Τρόικα;

– Θέλω να ξεκαθαρίσω από την αρχή πως δεν είμαστε ανεύθυνοι, όπως προσπαθούν να μας παρουσιάσουν κάποιοι. Αντιθέτως είμαστε πάρα πολύ υπεύθυνοι και πολύ σοβαροί και μας προβληματίζουν τα δεδομένα όπως διαμορφώνονται. Δεν είναι δική μας επιλογή να πάμε προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι επιλογή της Κυβέρνησης, και θα ξεκαθαρίσω τι εννοώ. Το ΑΚΕΛ πολύ έγκαιρα, από το Δεκέμβρη του 2012, όταν ο Δημήτρης Χριστόφιας ήταν πρόεδρος της Δημοκρατίας έκρινε πως η κύρια κατοικία έπρεπε να προστατευθεί. Κατέθεσε από τότε πρόταση νόμου. Δεν το κάνει σήμερα για αντιπολιτευτικούς λόγους, όπως λένε κάποιοι. Από το Σεπτέμβρη του 2013 εκείνη η πρόταση άρχισε να συζητείται στη Βουλή. Εκείνη η συζήτηση διήρκησε εφτά μήνες. Η Κυβέρνηση δεν ενδιαφέρθηκε να συμμετάσχει στη διαδικασία, παρόλο που την είχαμε παρακαλέσει να συζητήσει μαζί μας και να διαμορφωθεί ένα ικανοποιητικό πλαίσιο. Αυτή επέλεξε να απέχει. Όταν τον Απρίλη θα πηγαίναμε στην Ολομέλεια της Βουλής για να αποφασιστεί αυτό το πλαίσιο η Κυβέρνηση το σταμάτησε, με παρεμβάσεις από τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας, την πλειοψηφία που διαμορφώθηκε στη Βουλή κ.λπ. Είπε τότε ότι θα φέρει ικανοποιητική πρόταση μέσα σε τρεις εβδομάδες. Μας την έφερε στις 6 Αυγούστου, και ξέρετε τις μας είπε; Αυτό συμφωνήθηκε με την Τρόικα και πρέπει να το ψηφίσετε, δεν μπορείτε να κάνετε καμιά αλλαγή. Και ξεκίνησε η κινδυνολογία. Όταν συνειδητοποίησαν ότι δεν περνούσε όπως το ετοίμασαν είπαν πως «μπορείτε να κάνετε κάποιες ανεπαίσθητες αλλαγές». Στη συνέχεια δέχθηκαν πολλές ουσιαστικές αλλαγές. Μαζί με τις προτάσεις νόμου που έγιναν από τα κόμματα, συνολικά είχαμε γύρω στις 20 προτάσεις για τροποποιήσεις πάνω στο νομοσχέδιο που ετοίμασε η κυβέρνηση. Αυτό δείχνει πόσο πρόχειρη ήταν η διαπραγμάτευση με την Τρόικα.

-Τι προτείνετε;

-Είπαμε στον Πρόεδρο, μετά την απόφαση της Βουλής, να πάει στην Τρόικα και να συζητήσει σε πολιτικό επίπεδο έτσι ώστε να πείσεις για τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί. Αντί να το κάνει αυτό, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας επέλεξε να έχει τηλεφωνικές επαφές, δεν ξέρουμε με ποιους. Εμείς θέλουμε να ξέρουμε σε πολιτικό επίπεδο με ποιους έχει συζητήσει, γιατί θεωρώ ότι δεν έχουν γίνει ουσιαστικές συζητήσεις σε πολιτικό επίπεδο, την ώρα που αξιωματούχοι της κυβέρνησης και ιδιαίτερα ο υπουργός Οικονομικών από την πρώτη στιγμή υπέσκαπταν τις αποφάσεις της Βουλής. Πώς θα μπορούσε να ήταν πειστικός ο πρόεδρος της Δημοκρατίας στις επαφές που έκανε, έστω κι αν έκανε επαφές σε πολιτικό επίπεδο, από τη στιγμή που ο υπουργός Οικονομικών έλεγε από την πρώτη στιγμή ότι είναι προβληματικές οι αποφάσεις της Βουλής και δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές.

Έχει ακεραία την ευθύνη η Κυβέρνηση για τις εξελίξεις. Μας προβληματίζουν οι εξελίξεις, αλλά πρέπει να αποφασίσουμε κατά πόσο πρέπει να συγκρουστούμε με την Τρόικα και θα απαιτήσουμε διαφοροποίηση της στάσης σ’ ένα τόσο σημαντικό θέμα για το μέλλον του κυπριακού λαού, ή κατά πόσο θα δεχόμαστε αδιαμαρτύρητα οτιδήποτε απαιτεί. Εμείς δεν δεχόμαστε να αποφασίζει η Τρόικα για εμάς ακόμα και για τις λεπτομέρειες. Αν ήταν έτσι ας φύγει η Κυβέρνηση από τη θέση της, κάποιοι υπηρεσιακοί στις Βρυξέλλες να αποφασίζουν και να μας κυβερνούν απ’ εκεί. Τι χρειαζόμαστε να υπάρχει η Κυβέρνηση;

– Οι συζητήσεις που ακολούθησαν την ψήφιση των νόμων εγείρουν το ερώτημα: γιατί το ΑΚΕΛ δεν καταψήφισε εξ αρχής το νομοσχέδιο αφού διαφωνούσε;

– Το ΑΚΕΛ ουδέποτε είχε πει ότι θα καταψήφιζε το νομοσχέδιο, ανεξάρτητα από το περιεχόμενό του. Από την πρώτη στιγμή, και το είπα προηγουμένως, εμείς πήραμε την πρωτοβουλία να εκσυγχρονιστεί η νομοθεσία για το ζήτημα των εκποιήσεων. Το ΑΚΕΛ είπε πως εάν δημιουργηθεί ένα επαρκές πλαίσιο προστασίας για τον κόσμο, εμείς θα το ψηφίσουμε. Θεωρώ ότι η νομοθεσία μαζί με τις προτάσεις που κατατέθηκαν και έχουν μετατραπεί σε νόμους παρείχαν αυτό το πλαίσιο. Από τη στιγμή που ο πρόεδρος της Δημοκρατίας επιλέγει να μη δεχθεί τις προτάσεις νόμου των κομμάτων που ήταν πολύ ουσιαστικές, αντιλαμβάνεστε ότι πλέον δεν μας δεσμεύει εκείνη η τοποθέτηση που είχαμε στη Βουλή. Επειδή γίνεται μια προσπάθεια από κάποιους να περάσει το μήνυμα ότι υπήρξε συμπαιγνία μεταξύ της Κυβέρνησης και του ΑΚΕΛ τουλάχιστον -μιλώ για το κόμμα μου, που ξέρω- προκειμένου να περάσουν αυτά τα πράγματα, θεωρώ ότι αυτό είναι το λιγότερο απαράδεκτο. Οι εξελίξεις δείχνουν πόσο αποφασιστικό είναι το ΑΚΕΛ σ’ ό,τι αφορά το συγκεκριμένο ζήτημα. Άλλοι ήθελαν να μεσολαβήσουν για να λειτουργήσουν ως γεφυροποιοί και όταν δεν το πέτυχαν τοποθετήθηκαν με αρνητικό τρόπο στην Ολομέλεια της Βουλής. Γι’ αυτό ας προσέχουν τι λένε κάποιοι σ’ ό,τι αφορά τη στάση που τήρησε το ΑΚΕΛ, για να μην υποχρεωθούμε να πούμε περισσότερα πράγματα δημόσια.

– Αυτό δεν προέκυψε και από το γεγονός ότι το ΑΚΕΛ έσπευσε μετά την ψηφοφορία να δίνει εξηγήσεις για τη στάση που τήρησε;

– Νομίζω μας αδικείτε πάρα πολύ. Επειδή από την πρώτη στιγμή ξεκίνησε μια προσπάθεια να περάσει το μήνυμα ότι δεν κάναμε τίποτε στο νομοσχέδιο της Κυβέρνησης, το περάσαμε όπως ήταν, υποχρεωθήκαμε να πούμε τι ακριβώς έγινε. Το να λες τι έγινε είναι προσπάθεια να απολογηθείς; Για όνομα του Θεού! Εξηγήσαμε, γιατί έγινε προσπάθεια παραπληροφόρησης, διαστρέβλωσης -λυπούμαι να το πω- από μέσα ενημέρωσης, τα οποία βεβαίως έπαιρναν πληροφορίες από πολιτικά πρόσωπα. Οι δημοσιογράφοι δεν γνώριζαν. Έπαιρναν τις πληροφορίες τους από πολιτικά πρόσωπα και έγραφαν κάποια πράγματα. Επειδή ξεκίνησε μια διαδικασία διαστρέβλωσης και παραπληροφόρησης, υποχρεωθήκαμε να πούμε τι ακριβώς έγινε.

Η συνεργασία των κομμάτων μπορεί να συνεχιστεί…
– Αυτή η συνεργασία με τις άλλες πολιτικές δυνάμεις πόσο ισχυρή μπορεί να είναι για να αντιμετωπίσει τυχόν παρενέργειες και τις αντιδράσεις της Τρόικας;
– Το πρώτο που θέλω να χαιρετίσω είναι το γεγονός  ότι επιχειρήσαμε τα πολιτικά κόμματα της αντιπολίτευσης να λειτουργήσουμε όσο πιο συλλογικά γίνεται στο συγκεκριμένο ζήτημα. Για μας αυτό ήταν σημαντικό, διότι τα τελευταία τέσσερα με πέντε χρόνια καταβλήθηκε μια έντονη προσπάθεια απομόνωσής μας ως πολιτικό κόμμα. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο διαπιστώνουμε ότι υπάρχει μια διαφοροποίηση του πολιτικού σκηνικού. Δεν λέω ότι έχουν ξεπεραστεί τα προβλήματά μας με άλλα κόμματα, όμως υπάρχει μια διαφοροποίηση. Θεωρώ ότι και σ’ αυτό το ζήτημα υπήρξε μια ουσιαστική συνεργασία με τα πολιτικά κόμματα της αντιπολίτευσης, και αυτό το θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό.
Θεωρώ ότι αυτή η προσπάθεια μπορεί να συνεχιστεί και σε άλλα ζητήματα προς όφελος του κυπριακού λαού. Θα παραμείνει ισχυρή αυτή η συνεργασία για το συγκεκριμένο ζήτημα έτσι ώστε να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε πιθανές πιέσεις από την Τρόικα; Θεωρώ πως σε ό,τι αφορά τα κόμματα της αντιπολίτευσης αυτή η συνεργασία θα εξακολουθήσει να είναι ισχυρή. Αυτό είναι το συμπέρασμα που εγώ εξαγάγω από τις συνομιλίες που είχα με τους αρχηγούς των άλλων κομμάτων.
Η μεγάλη μας αδυναμία εντοπίζεται στο ρόλο που επιτελεί η Κυβέρνηση. Επιμένω ότι η Κυβέρνηση επέλεξε να σταθεί στο πλευρό της Τρόικας και όχι στο πλευρό του κυπριακού λαού. Η Κυβέρνηση επιλέγει να ασκεί πιέσεις, μαζί με την Τρόικα, στα πολιτικά κόμματα για να αποδεχθούμε αυτούσιες τις προσταγές της Τρόικας. Η Κυβέρνηση λέει ξεκάθαρα ότι είναι οι δανειστές μας που καθορίζουν τους όρους με τους οποίους πρέπει να λειτουργούμε και πρέπει να κάνουμε ό,τι μας πουν. Είναι ένα πράγμα οι δανειστές να επιμένουν ότι πρέπει να εξασφαλίσουν ότι θα πάρουν πίσω τα λεφτά τους και είναι άλλο να επιμένουν να μας καθορίζουν και την τελευταία λεπτομέρεια για το πώς θα λειτουργήσουμε στο εσωτερικό της χώρας μας. Είμαστε μια ανεξάρτητη χώρα η οποία έχει κάθε δικαίωμα να λειτουργεί με βάση του δημοκρατικούς της θεσμούς. Δεν υπερβάλω, ούτε λαϊκίζω, αλλά λέω κάποια αυτονόητα πράγματα.
Η συνεργασία δεν έχει σχέση με τις προεδρικές
– Δεν σας ανησυχεί το ενδεχόμενο να κατηγορηθείτε ότι πράττετε κάτι ανάλογο με εκείνο που κατηγορούσατε την τότε αντιπολίτευση για «κυβερνώσα Βουλή»;
– Τότε τι συνέβαινε; Τότε η Κυβέρνηση προσπαθούσε να προωθήσει κάποια μέτρα για να στηριχθεί η οικονομία και η πλειοψηφία στη Βουλή μας έλεγε «όχι, δεν θα εφαρμόσετε αυτά τα μέτρα, πρέπει να πάτε στη Τρόικα και η Τρόικα να μας καθορίσει τι πρέπει να κάνουμε για να ξεπεράσουμε τις οικονομικές δυσκολίες». Αυτή ήταν η προσέγγισή τους, ότι έπρεπε να προχωρήσουμε με μέτρα που απαιτεί σήμερα η Τρόικα. Σήμερα τι κάνει η Βουλή; Προσπαθεί να υπερασπιστεί τις περιουσίες του κόσμου. Αυτό το πράγμα θεωρείται ότι είναι το ίδιο που γινόταν τότε; Τότε ήταν προώθηση των μέτρων που ήθελε η Τρόικα, σήμερα είναι αντίσταση στην Τρόικα. Είναι πολύ διαφορετικά τα πράγματα. Και είναι πολύ επιφανειακή η προσέγγιση που λέει ότι η Βουλή κάνει και σήμερα εκείνα που έκανε και τότε μια άλλη πλειοψηφία.
– Τη μετακίνηση κάποιων πολιτικών δυνάμεων από τη μια πλευρά στην άλλη, πώς τη βλέπετε εσείς;
– Αυτό είναι θέμα που θα πρέπει να ρωτηθούν οι ίδιοι, μη μας ρωτάτε εμάς. Εμείς είμαστε σταθεροί στην πολιτική θέση που είχαμε.  Και θέλω να προλάβω και κάποιες σκέψεις που μπορεί να γίνονται από διάφορες πλευρές και το έχω δει ήδη να γράφεται. Η συνεργασία που κάναμε γι’ αυτό το θέμα στη Βουλή δεν έχει σχέση με τίποτε άλλο. Ιδιαίτερα δεν έχει σχέση με τις προεδρικές του 2018. Το ΑΚΕΛ είχε Προγραμματικό Συνέδριο το Φεβράρη κι αυτά τα ζητήματα τα έχει ξεκαθαρίσει. Τόσο σ’ ό,τι αφορά στις πολιτικές συμμαχίες τις οποίες θα έχει αλλά και σ’ ό,τι αφορά στην εμμονή του σε ζητήματα αρχών. Σ’ ότι αφορά το Κυπριακό, την οικονομία και λοιπά. Γι’ αυτό αυτοί οι συνειρμοί είναι εκτός πραγματικότητας και θα διαπιστώσετε στην πορεία πως δεν έχουν καμιά σχέση με αυτό που συμβαίνει σήμερα.
– Το ΑΚΕΛ έχει διδαχθεί από το παρελθόν σ’ ό,τι αφορά στο κεφάλαιο συνεργασίες και πώς θα πορευθεί στο μέλλον;
– Σίγουρα έχουμε αντλήσει διδάγματα. Τα έχουμε συζητήσει στο Προγραμματικό Συνέδριο και έχουμε διαμορφώσει το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινηθούμε μελλοντικά.
Στο Κυπριακό επιτράπηκε στον Έρογλου να κάνει παιχνίδια
– Σ’ ό,τι αφορά στο Κυπριακό, βρισκόμαστε σε μια στάση αναμονής νέων εξελίξεων. Να αναμένουμε κάτι θετικότερο;
– Όπως διαμορφώνονται τα δεδομένα, λυπούμαι να πω ότι δεν αναμένω κάτι το θετικό τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το προσεχές μέλλον. Εάν δεν υπάρξει κάποια ουσιαστική διαφοροποίηση δεν βλέπω να συμβαίνει οτιδήποτε. Η τουρκική πλευρά έχει συγκεκριμένους στόχους που δεν είναι σημερινοί. Τους έχει ξεκαθαρίσει πάρα πολύ. Αυτό που την ενδιαφέρει είναι στην καλύτερη περίπτωση να πάει σε λύση συνομοσπονδίας, ενώ θα απέκλειε το ενδεχόμενο να οδηγούν τα πράγματα σε δύο κράτη. Κάτι που κατά την δική μας άποψη θα ήταν καταστροφικό για την Κύπρο. Είναι δεδομένη η θέση της τουρκικής πλευράς και λειτουργεί κατά τρόπο που θα την φέρνει πιο κοντά στην επίτευξη του στόχου τον οποίο έχει. Η δική μας η πλευρά, γνωρίζοντας τους στόχους των Τούρκων, θα πρέπει να λειτουργεί κατά τρόπο που θα τους καθιστά ανέφικτους. Πώς θα το πετύχουμε; Με συνέπεια σ’ ό,τι αφορά τις αρχές λύσεις του Κυπριακού και προσήλωση σ’ αυτές τις αρχές αλλά και με ευελιξία σ’ ό,τι αφορά την τακτική. Είναι λανθασμένο να τίθενται μαξιμαλιστικοί στόχοι που ξέρουμε από την αρχή ότι είναι ανέφικτοι και να υποχρεωνόμαστε από τις εξελίξεις να υποχωρούμε συνεχώς. Ουσιαστικά να συρόμαστε πίσω από τις εξελίξεις.
Πρέπει να αναλάβουμε την πρωτοβουλία των κινήσεων, με προτάσεις οι οποίες θα είναι ρεαλιστικές, θα βασίζονται στις αρχές που έχουμε από κοινού καθορίσει στο Εθνικό Συμβούλιο και θα στέλνουν το μήνυμα στη διεθνή κοινότητα ότι όντως η ελληνοκυπριακή κοινότητα ενδιαφέρεται πραγματικά για επίτευξη λύσης στο Κυπριακό. Αυτό το μήνυμα θα πρέπει να εκπέμπουμε συνεχώς.
– Υπάρχει κάτι που δεν έχει κατατεθεί όλα αυτά τα χρόνια συνομιλιών;
– Η δική μας άποψη ήταν καθαρή από την αρχή. Οι συνομιλίες έπρεπε να συνεχίσουν απ’ εκεί που είχαν μείνει. Θα αφαιρούσαμε τα οποιαδήποτε προσχήματα από τον κ. Έρογλου να παίζει παιχνίδια, όπως πράττει αυτή τη στιγμή. Ο κ. Έρογλου ήταν δεσμευμένος έναντι του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, σε δύο περιπτώσεις, ότι αποδεχόταν το συμφωνημένο πλαίσιο λύσης του Κυπριακού. Απ’ εκεί και πέρα έπρεπε να τον αποκαλύψουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και εκεί να τον δυσκολέψουμε. Αντί τούτου επιλέξαμε μια άλλη πορεία. Είχαμε με περιπέτεια με το Κοινό Ανακοινωθέν, υποχρεωθήκαμε να καταλήξουμε σε κάτι υποδεέστερο από εκείνο που είχαμε και τώρα λειτουργούμε με τον ίδιο τρόπο και σ’ ό,τι αφορά τη συζήτηση της ουσίας. Αποτέλεσμα είναι να μεγεθυνθεί το χάσμα μεταξύ των θέσεων των δύο κοινοτήτων. Και ψάχνουμε να βρούμε τρόπο να ξεκινήσουμε ουσιαστικό διάλογο. Θεωρώ ότι ακόμα και σήμερα υπάρχει περιθώριο να στριμώξουμε την τουρκική πλευρά. Αυτό μπορεί να γίνει με το να πούμε ότι αποδεχόμαστε στις συγκλίσεις Χριστόφια-Ταλάτ. Ο Πρόεδρος μπορεί να επικαλεστεί το δικαίωμά του για ζητήματα που πιστεύει ότι πρέπει να συζητηθούν περαιτέρω και η μπάλα να πάει στην τουρκική πλευρά. Ανεξάρτητα του τι λέει ο κ. Έργολου στην πράξη αυτό που προσπαθεί είναι το πώς θα υπονομεύσει αυτές τις συγκλίσεις.
– Μήπως γι’ αυτό ευθύνεται και η ίδια η ε/κ πλευρά, η οποία όλα αυτά τα χρόνια συζητά μεταξύ της βγάζοντας μια εικόνα που δείχνει πως ούτε η ίδια δεν ξέρει τι θέλει στο Κυπριακό;
– Θεωρώ ότι θα ήταν καλύτερα για τη δική μας την πλευρά εάν αυτές τις συζητήσεις τις αφήναμε πίσω από κλειστές πόρτες. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι τα πολιτικά κόμματα και η Κυβέρνηση ότι ο αντίπαλος είναι η τουρκική πλευρά. Κι εκεί θα πρέπει να επικεντρώσουμε την προσοχή μας, πώς καταφέρνουμε να τη μεταπείσουμε, κι αν αυτό δεν γίνει κατορθωτό να μείνει εκτεθειμένη, όχι να διαπραγματευόμαστε μεταξύ μας. Αυτό θα το πετύχουμε μόνο όταν αποφασίσουμε ότι συζητούμε στο Εθνικό Συμβούλιο και δεν μεταφέρουμε τις συζητήσεις μας δημόσια. Θα έχουμε κάνει ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση εάν σταματήσουμε να διαπραγματευόμαστε δημόσια μεταξύ μας και αν επικεντρώσουμε όλοι μας την προσοχή μας προς την τουρκική πλευρά.
– Αυτό φαίνεται πολύ δύσκολο να επιτευχθεί…
– Έχετε δίκαιο, χρειάζεται πολιτική βούληση, κι εμείς είμαστε έτοιμοι.