Η εσωτερική δυναμική στην Τουρκία, του Κώστα Χριστοδουλίδη

Η Τουρκία βρίσκεται σε μια βαθειά κρίση με επίκεντρο το κράτος. Η κρίση εκφράζεται με σύγκρουση και εξόντωση, αναδιάταξη δυνάμεων εντός του ευρύτερου κρατικού τομέα, αλλαγή και συγκέντρωση στον άλλοτε διαχωρισμό εξουσιών. Στο επίκεντρο βρίσκονται σαφώς οι προστριβές της πολιτικής Ερντογάν με το κίνημα του Φετουλάχ Γκιουλέν καθώς και η αντιπαράθεση με ένα πρωτόγνωρο κοινωνικό κίνημα εκατομμυρίων διαδηλωτών που είχε ξεσπάσει με αφετηρία το Πάρκο Γκεζί και την καταστροφή του. Οπωσδήποτε, πίσω από αυτά τα γεγονότα βρίσκονται βαθύτερα αίτια, η οικονομική κατάσταση και εσωτερικός οικονομικός πόλεμο, τα πλήγματα στα μικρομεσαία στρώματα και στους εργαζόμενους, η βαθειά αντιδημοκρατική επιβολή της κυβέρνησης Ερντογάν με ευδιάκριτη αλαζονεία, τα αδιέξοδα με την εμπλοκή της χώρας στον πόλεμο της Συρίας που συναντά αντίθετη την κοινή γνώμη. Αναπόφευκτα η νέο-οθωμανική πολιτική της κυβέρνησης έχε οδηγήσει και σε αδιέξοδα

Από αυτή τη μάχη ο Ερντογάν είναι πληγωμένος αλλά σίγουρα όχι ηττημένος. Στο κόμμα του, παρά το ότι έχασε την θετική εικόνα που είχε προς τα έξω, παραμένει πανίσχυρος. Όμως αυτή τη φορά το αποτέλεσμα της αντιπαράθεσης δεν μπορεί να προβλεφθεί, πρόκειται για μάχη επιβίωσης, στην οποία ο συμβιβασμός φαίνεται δύσκολος. Η αμερικανικού στυλ επεκτατική εξωτερική πολιτική, η εξωστρεφής νεοφιλελεύθερη πολιτική, μοιραία συνάντησε τον πόλεμο της διαφθοράς και της διαπλοκής, με την οικογένεια του Τούρκου ηγέτη, να βρίσκεται στον πυρήνα του σκανδάλου. Ο Φετουλάχ Γκιουλέν από τις ΗΠΑ, ξεσπάθωσε ανοικτά κατά του Ερντογάν, κατηγορώντας τον ότι εδώ και δυο χρόνια σταμάτησε την δημοκρατική πρόοδο. Πρόκειται για τον ίδιο άνθρωπο που στην ουσία στήριξε σε όλα τα επίπεδα την άνοδο στην εξουσία του Τούρκου ηγέτη και ο οποίος κατοικοεδρεύει στις ΗΠΑ. Η πλειοψηφία των Τούρκων φαίνεται να θεωρούν ότι ο Ερντογάν, και όχι μόνο η κυβέρνηση του εμπλέκονται στο σκάνδαλο διαφθοράς. Τα δύο μεγάλα ατού του Τούρκου ηγέτη είναι ασφαλώς η χαρισματική του σχέση με τις μάζες και η στήριξη του Ισλαμικού μεγάλου κεφαλαίου. Παρά το ότι η αξιωματική αντιπολίτευση φαίνεται ανίκανη να αντιδράσει με επιτυχία, ο Πρωθυπουργός της χώρας, έχει απολέσει την σταθερότητα της στήριξης που με κόπο κέρδισε. Ερωτηματικό είναι η στάση των ΗΠΑ, που θεωρούν απρόβλεπτο παράγοντα την στάση Ερντογάν σε διάφορα επίπεδα.

Οι κινήσεις του στην ΕΕ, έχουν στόχο να δώσουν την εικόνα στον Τουρκικό λαό, ότι αναζωπυρώνεται η σχέση της χώρας με την ΕΕ, να μην εξελιχθεί σε ακόμα ένα φιάσκο της διακηρυγμένης του πολιτικής.

Η εξελίξεις θα συνεχιστούν και στο επόμενο διάστημα θα λάβουν χώρα τρεις εκλογικές αναμετρήσεις, σε τοπικό, κοινοβουλευτικό και προεδρικό επίπεδο. Η αστάθεια έχει μεγαλώσει, αλλά ο Ερντογάν δεν είπε την τελευταία λέξη. Σίγουρα, δεν μπορεί να διαχειριστεί όλες τις ανοικτές πληγές και αυτό θα είναι το αδύναμο του σημείο. Στο κοινωνικό επίπεδο οι αγώνες φαίνεται να συνεχίζονται. Ο αυθόρμητος χαρακτήρας της εξέγερσης του Πάρκου, ενέπλεξε εκατομμύρια νέους. Η πολιτική οργάνωση τους, θα φέρει ανατροπές σε μεσοπρόθεσμο στάδιο.