Εισηγητική ομιλία Γενικού Γραμματέα Κ.Ε. του ΑΚΕΛ, Άντρου Κυπριανού, στο 22ο Συνέδριο του ΑΚΕΛ

Από μέρους της Κεντρικής Επιτροπής σας καλωσορίζω στο 22ο Συνέδριο του ΑΚΕΛ. Έχει πάντα ένα ιδιαίτερο βάρος το να στέκεται κάποιος σε αυτό το βήμα. Νιώθει την ευθύνη να είναι ένας από τους πολλούς που είναι σήμερα εδώ και τους περισσότερους εκεί έξω, που θέλουν να δουν την Κύπρο να τραβά μπροστά. Που θέλουν να δουν το ΑΚΕΛ να δυναμώνει, για να παραμείνει πρωτοπόρο σε αυτή την πορεία. Δεν είμαστε εδώ για να στήσουμε μια επικοινωνιακή φιέστα. Ούτε για να ευλογήσουμε τα γένια μας. Είμαστε εδώ για να κάνουμε αυτό που κάνουμε σε κάθε Συνέδριο. Να συζητήσουμε ουσιαστικά, να αποτιμήσουμε αντικειμενικά τη δράση μας, να αποφασίσουμε συλλογικά το πώς προχωρούμε παρακάτω.
Καλούμαστε να λάβουμε τις αποφάσεις μας σε περιβάλλον εχθρικό για τους λαούς. Η οικονομική κρίση έδειξε το σκληρότερο πρόσωπο του καπιταλισμού. Ο ιμπεριαλισμός δρα απροκάλυπτα και εγκληματικά σε κάθε γωνιά της γης. Στην Ουκρανία επιβλήθηκε το φιλοδυτικό φασιστικό πραξικόπημα. Στη Λατινική Αμερική οι αμερικανικές επεμβάσεις είναι απροκάλυπτες. Το Ιράκ, μετά από δέκα χρόνια αμερικανικής κατοχής, είναι ντε φάκτο τριχοτομημένο ενώ στο Αφγανιστάν, έχει μονιμοποιηθεί η αμερικανική στρατιωτική παρουσία. Οι επιδρομές τους στο Πακιστάν επεκτείνονται. Το ίδιο και οι επεμβάσεις στη Βόρεια Αφρική. Η Λιβύη, μετά τη νατοϊκή επιδρομή του 2011, βυθίζεται στο χάος. Στη Μέση Ανατολή τα σύνορα ξαναχαράσσονται με αίμα. Τα ακραία κινήματα και οργανώσεις σκορπούν τρόμο και όλεθρο. Ποιος όμως κατασκεύασε το τέρας; Αυτοί που σήμερα χύνουν κροκοδείλια δάκρυα για τα εγκλήματα του. Η ίδια η Χίλαρυ Κλίντον ομολόγησε πως το Ισλαμικό κράτος δεν έπεσε από τον ουρανό. «Εμείς τους χρηματοδοτήσαμε πριν από 20 χρόνια ώστε να νικήσουν τη Σοβιετική Ένωση» είπε χαρακτηριστικά. Το Παλαιστινιακό, το Κουρδικό, το Κυπριακό διαπλέκονται με νέα προβλήματα όπως ο εμφύλιος στη Συρία, η προέλαση φανατικών ισλαμιστών στο Ιράκ, η κατάσταση στο Λίβανο και οι εξελίξεις στην Αίγυπτο. Όλα αυτά γεννούν τα κύματα μεταναστών που ξεριζώνονται από τους πολέμους και αγοράζουν ελπίδα καλύτερης ζωής από δουλεμπόρους. Για να χάσουν αρκετοί από αυτούς τη ζωή τους στο δρόμο.
Ταυτόχρονα, η Ευρωπαϊκή Ένωση στρατιωτικοποιεί περαιτέρω -στο όνομα της ενεργειακής ασφάλειας- τη Μεσόγειο. Την ίδια στιγμή, η Ρωσία ενισχύει διαρκώς τη ναυτική της παρουσία ενώ η Τουρκία με το Ισραήλ εξακολουθούν να ερίζουν για την πρωτοκαθεδρία στην περιοχή. Σε αυτό το πλαίσιο οι ενεργειακοί ανταγωνισμοί στην περιοχή μας εντείνονται. Όποιος δεν μπορεί να δει ότι η Κύπρος θα είναι στο κέντρο της προσοχής το επόμενο διάστημα είναι αφελής. Ο ιμπεριαλισμός επεδίωξε και θα συνεχίσει να επιδιώκει επέμβαση στην περιοχή για να επιβάλει τους ενεργειακούς του σχεδιασμούς. Ο δικός μας στόχος είναι η εντατικοποιήση της πάλης ώστε ο ενεργειακός πλούτος να αποτελέσει παράγοντα ειρήνης και ευημερίας για τους λαούς της ευρύτερης περιοχής.
Στο οικονομικό επίπεδο, η κρίση εξακολουθεί να εντείνεται. Πλέον ο καθένας μπορεί να δει τα πράγματα πιο καθαρά. Το παραδέχονται ακόμη και αστοί οικονομολόγοι. Οι κρίσεις οφείλονται στον ίδιο το χαρακτήρα του καπιταλισμού. Πολλοί δουλεύουν, αλλά λίγοι κερδίζουν. Χιλιάδες παράγουν, αλλά σε λίγους ανήκουν αυτά που παράγονται. Έτσι δημιουργείται η στρατιά φτωχών και ανέργων από τη μια και η χούφτα των λίγων που κατέχουν τον πλούτο από την άλλη. Η εδραίωση του συντηρητικού νεοφιλελευθερισμού, συνέτεινε στο πρωτόγνωρο εύρος και βάθος της κρίσης. Με αφορμή και άλλοθι την κρίση, εξαπολύεται επίθεση ενάντια σε δικαιώματα και κεκτημένα.
Τι το χρειαζόμαστε το οκτάωρο; Τι το θέλουμε το ταμείο προνοίας; Γιατί να μην απελευθερώσουμε το ωράριο; Γιατί να κάνει το κράτος το γιατρό και το δάσκαλο;
Όλα αυτά είναι αναχρονιστικά και πρέπει να προοδεύσουμε και να εκσυγχρονιστούμε, λένε.
Για εμάς προοδευτικό είναι ό,τι εξυπηρετεί τα συμφέροντα των πολλών∙ των εργαζομένων.
Ό, τι αναβαθμίζει ποιοτικά τη ζωή τους.
Αναχρονιστικό είναι οτιδήποτε θέλει να διαλύσει τα δικαιώματα και τα κεκτημένα τους∙ τη ζωή και την αξιοπρέπεια τους.
Το σύνθημα «θα βγούμε από τα Μνημόνια», «έρχεται η ανάκαμψη» επαναλαμβάνεται μονότονα σε κάθε χώρα που εντάχθηκε σε πρόγραμμα. Αυτό είναι αλήθεια. Είναι νόμος για τον καπιταλισμό. Πρώτα έρχεται η κρίση, μετά η ύφεση, μετά η αναζωογόνηση και η άνοδος. Με ποιο κόστος όμως για τους λαούς;
Τι θα αφήσουν όρθιο τα Μνημόνια για την επόμενη μέρα;
Αυτό που δεν τολμούν να πουν είναι ότι η λιτότητα των Μνημονίων ως πολιτική, δεν είναι κάτι προσωρινό.
Θα βγούμε από το Μνημόνιο αλλά όχι από τη δανειακή σύμβαση. Θα λήξει το Μνημόνιο, αλλά όχι η πολιτική φιλοσοφία που το διαπνέει.
Όχι τα κριτήρια που καθόρισε η Ευρωπαϊκή Ένωση για τους δείχτες της οικονομίας. Απόδειξη τούτου είναι οι οικονομικές πολιτικές που υιοθέτησε επίσημα. Αναφέρομαι στη Συνθήκη της Λισαβόνας, την τραπεζική ένωση, με την οποία επιδιώκεται υπερεθνικός έλεγχος στις τράπεζες, αλλά και την εμπορική συμφωνία ενοποίησης των αγορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ (ΤΤΙΡ). Τη Συνθήκη TTIP που απαλλάσσει τις συναλλαγές και τις επενδύσεις από τους «ρυθμιστικούς φραγμούς». Συνθήκη που εξυπηρετεί τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές πολυεθνικές σε βάρος των κρατών και των λαών. Οι «φραγμοί» αυτοί αφορούν ορισμένα από τα βασικά κοινωνικά μας δικαιώματα. Αυτός είναι σε τελική ανάλυση ο στόχος.
Ωμοί εκβιασμοί και τελεσίγραφα. Οι αριθμοί πάνω από τους ανθρώπους. Εξαθλίωση και φτωχοποίηση. Κοινωνίες σε κρίση. Αυτή είναι η πραγματικότητα των Μνημονίων. Όλα αυτά φάνταζαν αδιανόητα για την Κύπρο μέχρι πριν από λίγα χρόνια. Σήμερα τα ζούμε στο πετσί μας. Έχουν περάσει δύο και πλέον χρόνια από την εκλογή του κ. Αναστασιάδη στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Δίχως να υπαινισσόμαστε ότι η κρίση άρχισε μόλις τότε, όλα όσα συμφώνησε η Κυβέρνηση του με την Τρόικα ενέτειναν την οικονομική ύφεση με βαρύτατες συνέπειες για το λαό. Η προοπτική εκμετάλλευσης του φυσικού μας πλούτου, γίνεται όλο και πιο ζοφερή. Τα σκάνδαλα, οι ιστορίες διαφθοράς και διαπλοκής και ο εξευτελισμός των θεσμών, εντείνονται δίνοντας την εντύπωση πως η κατηφόρα δεν έχει σταματημό. Η κατάσταση στο εσωτερικό μέτωπο θυμίζει συχνά, πολεμικό τοπίο. Κυβερνητική αλαζονεία, συνθήματα και κοκορομαχίες, σε μια περίοδο που κανονικά θα έπρεπε να υπάρχει η ελάχιστη συναίνεση, προκειμένου να αντιμετωπιστούν κρίσιμα ζητήματα για τον τόπο. Σε αυτό το πλαίσιο επαναρχίζουν επιτέλους οι διαπραγματεύσεις επίλυσης του Κυπριακού.
Ως ΑΚΕΛ το είπαμε πολλές φορές και το επαναλαμβάνουμε. Είμαστε πατριωτική πολιτική δύναμη. Δε θα θυσιάσουμε τη λύση του Κυπριακού, προκειμένου να πάρουμε τη ρεβάνς για την ισοπεδωτική και αήθη επίθεση που δεχθήκαμε επί διακυβέρνησης Δημήτρη Χριστόφια. Αντιμετωπίζουμε πολιτικά και όχι συναισθηματικά τα όσα συνέβηκαν τότε και τα όσα συμβαίνουν σήμερα.
Oι καλόπιστοι δεν μπορούν παρά να εντοπίσουν στη διακυβέρνηση Χριστόφια ιστορικά χαρακτηριστικά. Επί Χριστόφια κατατέθηκαν συνενωτικές προτάσεις επί αρκετών πτυχών για την επίλυση του Κυπριακού. Ως Αριστερά σηκώσαμε τότε όλο το βάρος αυτής της υπόθεσης. Ως πραγματική πρωτοπορία αψηφήσαμε το πολιτικό κόστος. Υποστηρίξαμε την προοπτική της συνύπαρξης ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων στο κοινό τους σπίτι: την Κυπριακή Δημοκρατία.
Είμαστε πολύ περήφανοι γι΄αυτό.
Όπως είμαστε εξίσου περήφανοι γιατί εκείνη την περίοδο ειπώθηκαν αλήθειες. Λέχθηκε ότι η Κύπρος κρύβει στα σπλάχνα της λείψανα ελληνοκυπρίων αλλά και τουρκοκυπρίων που έπεσαν θύματα του εθνικισμού. Ότι για να προχωρήσει η Κύπρος μπροστά πρέπει να ξεπεράσει την εθνοτική αντιπαράθεση ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων. Πρέπει να συνεργαστούν οι δύο κοινότητες σε πολιτική βάση. Ειπώθηκε ότι η Κύπρος υπέφερε από ρητορείες των μπαλκονιών που αποκοίμιζαν το λαό την ίδια ώρα που σε κλειστά δωμάτια συμφωνούνταν άλλα.
Η διακυβέρνηση Χριστόφια, την ώρα που όπως αποδείχθηκε το οικονομικό μοντέλο των τραπεζών άγγιζε τα όρια του, άνοιξε ένα άλλο παράθυρο: αυτό της ενέργειας. Φρόντισε μάλιστα να το θωρακίσει ως παράγοντα ειρήνης για τη χώρα και ευημερίας για το λαό. Τότε, σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, χαράκτηκε γραμμή αντίστασης και προστασίας, προς όφελος των εργαζομένων και όσων είχαν ανάγκη.
Αυτή τη γραμμή το ΑΚΕΛ την υπερασπίστηκε μέχρι το τέλος. Την υπερασπίζεται και σήμερα.
Όλα αυτά προσδίδουν στη διακυβέρνηση Χριστόφια ιστορική σημασία. Παρόλη την επίθεση που εκδηλώθηκε από την αρχή της Προεδρίας, δεν μπορεί κανένας να κλείσει τα μάτια μπροστά στο έργο που έγινε. Τομές και μεταρρυθμίσεις στις εργασιακές σχέσεις, στην παιδεία και στην τοπική αυτοδιοίκηση. Στην κοινωνική πολιτική, το υδατικό, τον τομέα του περιβάλλοντος και άλλα πολλά.
Σήμερα, έχοντας μια απόσταση από εκείνη την περίοδο, μπορούμε όλοι να κάνουμε πιο ψύχραιμες και νηφάλιες εκτιμήσεις. Τώρα όλοι ομολογούν πως ένοχος για την κατάσταση της κυπριακής οικονομίας δεν ήταν ο συνταξιούχος που πήρε πασχαλινό επίδομα ή ο μονογονιός που έλαβε βοήθημα. «Κάνει αρχοντοχωριατισμούς με τα τσιεκκούθκια ο Πρόεδρος Χριστόφιας…έχουμε τους καλύτερους τραπεζίτες στην Κύπρο όμως χαράζει οικονομική πολιτική με τον Πάμπη Κυρίτση» δήλωνε τότε με ειρωνεία ο ηγέτης του ΔΗΣΥ. Επίθεση στους ευάλωτους και πλήρης πολιτική κάλυψη για τους τραπεζίτες, τους προνομιούχους και τους εύπορους. Αυτή ήταν η στάση που τηρήθηκε με ευλάβεια από την αντιπολίτευση εκείνη την περίοδο. Στο Κυπριακό κατασκεύασαν την αφήγηση για τα «δώρα Χριστόφια», τις «υποχωρήσεις» και τις «γενναιόδωρες προσφορές». Σήμερα, διαπιστώνεται πως όχι μόνο δεν έγιναν υποχωρήσεις αλλά, αντιθέτως, συμφωνήθηκαν πολύ θετικές συγκλίσεις που για πρώτη φορά επιτεύχθηκαν. Όμως εκείνη την περίοδο ο Δημοκρατικός Συναγερμός για να αποσπάσει πολιτική στήριξη, θυσίασε τα πάντα στο βωμό της εξουσίας. Οι επιθέσεις τέθηκαν στην ημερήσια διάταξη, ως χρήσιμο εργαλείο φθοράς της Κυβέρνησης Χριστόφια και του ΑΚΕΛ. Παρόλα αυτά το ΑΚΕΛ άντεξε. Υποστήριξε τις πολιτικές του θέσεις με συνέπεια και στις Βουλευτικές Εκλογές του 2011, πέτυχε το πολύ ψηλό ποσοστό του 32,7%. Απόδειξη του πόσο βαθιά ριζωμένο είναι στη συνείδηση του κυπριακού λαού.
Η τραγική έκρηξη στο Μαρί απογείωσε δυστυχώς την εξαλλοσύνη της αντιπολίτευσης. Η καλλιέργεια πολιτικού μίσους από κόμματα εντάθηκε. Έφτασε μέχρι το χυδαίο εκείνο ψέμα το οποίο ο κ. Αναστασιάδης και ο ΔΗΣΥ καταδέχονταν να προβάλουν στις προεκλογικές τους συγκεντρώσεις, πως δήθεν ο Πρόεδρος Χριστόφιας δε γνώριζε πού είναι το Μαρί. Την επομένη της έκρηξης υπήρχαν πρωτοσέλιδα που κατηγορούσαν απευθείας το Δ. Χριστόφια ότι ο ίδιος είχε αποφασίσει την τοποθέτηση των πυρομαχικών στο συγκεκριμένο χώρο. Άλλο πρωτοσέλιδο υποστήριζε πως είχε διαταχθεί εκκένωση της ναυτικής βάσης. Ψέματα δίχως τεκμηρίωση και πολιτική αλητεία που εκμεταλλεύθηκε τον πόνο για τους νεκρούς. Που δεν έδειξε κανένα σεβασμό στη μνήμη τους. Αυτά κυριάρχησαν πάνω από τη λογική, την αντικειμενικότητα, ακόμα και πάνω από τα ίδια τα τεκμήρια τα οποία ήταν σαφή.
Ως Κόμμα περάσαμε τότε πολύ δύσκολη περίοδο. Θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση πολύ καλύτερα αν δεν υπήρχε σύγχυση και στις γραμμές μας. Αν δεν υπήρχαν απόψεις όπως το να κρατήσουμε αποστάσεις από το Δ. Χριστόφια ή να παραιτηθεί αυτός από την Προεδρία. Τυχόν υιοθέτηση τέτοιων απόψεων, πέραν από ανήθικη θα ήταν και πολιτικό λάθος. Όλοι γνωρίζουμε πως ο στόχος δεν ήταν προσωπικά ο Δ. Χριστόφιας, αλλά το ΑΚΕΛ και ό, τι το Κόμμα εκφράζει και εκπροσωπεί. Εξίσου αντικομματική και εντελώς εγωκεντρική ήταν και η στάση ορισμένων που κρύφτηκαν τότε και άφησαν τους υπόλοιπους να πέσουν στη φωτιά. Στάση που τηρήθηκε σε πολλές περιπτώσεις. Τέτοια φαινόμενα δεν μπορεί να γίνονται ανεκτά. Κανενός ο εαυτός και το δημόσιο προφίλ δεν πρέπει να είναι πάνω από το Κόμμα. Αυτά τα φαινόμενα ευδοκιμούν στα αστικά κόμματα και όχι σε Κόμματα του δικού μας τύπου. Το ΑΚΕΛ έχει ανάγκη από τη στήριξη όλων των στελεχών του την ώρα που τη χρειάζεται. Στα δύσκολα. Εκεί δοκιμάζονται οι πραγματικοί ΑΚΕΛιστές. Εκεί αποδεικνύεται τι σημαίνει ΑΚΕΛ.
Το σοκ της έκρηξης το διαδέχθηκαν απαιτήσεις από την αντιπολίτευση και τα κατεστημένα για οικονομικά μέτρα που θα πίεζαν τους εργαζόμενους. Ο στόχος ήταν πια ξεκάθαρος. Η εφαρμογή μέτρων τροϊκανής φιλοσοφίας. Εξάλλου δεν το κρύβουν σήμερα, ούτε ο Υπουργός Οικονομικών ούτε ο Δημοκρατικός Συναγερμός. Αντιθέτως επαναλαμβάνουν συνεχώς, ότι θα εφάρμοζαν τις ίδιες πολιτικές ακόμα και αν δεν τις επέβαλλε η Τρόικα. Με άλλα λόγια η επίθεση εναντίον του Δ. Χριστόφια και του ΑΚΕΛ από τότε και μετά, η επίθεση που δεχόμαστε σήμερα, δεν είναι προσωπική.
Είναι κατ΄εξοχήν πολιτική και ταξική.
Γεμάτη φανατισμό και μισαλλοδοξία. Η επίθεση στους χειρισμούς στο Κυπριακό γνώρισε τότε νέα επίπεδα με τον κ. Αναστασιάδη να φτάνει στο σημείο να καταγγέλλει τον Δ. Χριστόφια ότι ήθελε να ενοποιήσει την Κύπρο με την Τουρκία. Στα θέματα της οικονομίας, ακόμα και όταν οι οίκοι αξιολόγησης – τους οποίους συχνά επικαλούνται ως ευαγγέλιο – δήλωναν, κατ’ επανάληψη, ότι το βασικό πρόβλημα ήταν στον τραπεζικό τομέα, για το Δημοκρατικό Συναγερμό και τους υπόλοιπους, μοναδική έγνοια, ήταν η επίρριψη ευθυνών στον Δ. Χριστόφια και το ΑΚΕΛ αντί το πώς να αντιμετωπιστεί η κατάσταση.
Μα επιτέλους, θα πουν κάποιοι, το ΑΚΕΛ θεωρεί ότι δεν έκανε λάθη όταν βρέθηκε στην εξουσία; Και λάθη έγιναν και αδυναμίες και παραλείψεις υπήρξαν, όπως εξάλλου σε κάθε διακυβέρνηση. Είχαμε όμως τη δύναμη να συζητήσουμε για όλα αυτά και να τοποθετηθούμε σε ειδική Σύνοδο της Κεντρικής Επιτροπής. Καταλήξαμε ότι, τότε δεν εκτιμήσαμε στο βαθμό που έπρεπε τη δύναμη του συστημικού κατεστημένου. Δεν είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε πολιτικά και με ριζοσπαστικές κινήσεις την επίθεση που δεχθήκαμε. Οι δυσκολίες ανέδειξαν και τα χρόνια οργανωτικά και άλλα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε ως Κίνημα. Αναγνωρίσαμε ότι δεν μελετήσαμε έγκαιρα και ολοκληρωμένα τις εξελίξεις στην οικονομία. Αυτό σε συνδυασμό με τα καθησυχαστικά, και τελικά όπως αποδείχθηκε εξωπραγματικά, μηνύματα που εξέπεμπαν οι τράπεζες, μάς εμπόδισε από τον έγκαιρο εντοπισμό των προβλημάτων.
Ένα πράγμα όμως είναι η αντικειμενική αποτίμηση και άλλο η ισοπέδωση. Σήμερα η ουσία των θέσεων μας επαληθεύεται από την ίδια την πραγματικότητα. Δεν πρέπει, μας έλεγαν τότε, να δαιμονοποιείται η επιχειρηματικότητα. Κάτι που βέβαια ουδέποτε πράξαμε.
Σήμερα όμως που τρεις-τέσσερις μεγαλοεπιχειρηματίες αποφασίζουν και η Κυβέρνηση εκτελεί, ο λαός μπορεί να δει τη διαφορά. Είναι «θύματα της κυβερνητικής προπαγάνδας» όσοι μιλούν για τις ευθύνες των τραπεζών στην κρίση, έλεγε τότε ο κ. Αναστασιάδης. Σήμερα μιλά για εγκλήματα των τραπεζών. «Το Κυπριακό δεν είναι ταράφι του Χριστόφια και του κόμματος του» έλεγε τότε ο κ. Αβέρωφ Νεοφύτου. Τώρα, μετά τις προκλήσεις του Μπαρμπαρός, μιλά για την πολύ καλή διαπραγματευτική τακτική του Χριστόφια και τις ξεκάθαρες συγκλίσεις.
Όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση ο Νίκος Αναστασιάδης, ως ΑΚΕΛ τονίσαμε ότι αν ακολουθούσε ορθή πολιτική στο Κυπριακό, θα στηρίζαμε τη διαπραγματευτική διαδικασία. Όμως δε δώσαμε ούτε δίνουμε λευκή επιταγή. Θέτουμε συγκεκριμένες προϋποθέσεις για τη στήριξη. Συνέπεια στις αρχές λύσης. Λύση που να αποστρατιωτικοποιεί την Κύπρο, να ακυρώνει τις εγγυήσεις και να αποκλείει τα όποια δικαιώματα επέμβασης από ξένες δυνάμεις. Λύση που να επανενώνει το έδαφος, το λαό, τους θεσμούς και την οικονομία στο πλαίσιο δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως αυτή περιγράφεται στα κείμενα των Ηνωμένων Εθνών.
Η επιμονή μας στη συνέχιση των διαπραγματεύσεων από εκεί που είχαν μείνει επί Δ. Χριστόφια, δεν οφειλόταν σε προσπάθεια αυτοδικαίωσης. Πήγαζε μόνο από την ακράδαντη πεποίθησή μας ότι αν ο Πρόεδρος Αναστασιάδης άρχιζε από μηδενική βάση, θα έμπαινε σε ατέρμονη διαδικασία.
Αποτέλεσμα θα ήταν είτε το αδιέξοδο, είτε ρυθμίσεις που θα διαφοροποιούσαν τις συγκλίσεις προς το χειρότερο. Πώς, θα μπορούσε άλλωστε να πετύχει με τον Έρογλου κάτι καλύτερο από εκείνο που πέτυχε ο Δ. Χριστόφιας με τον Ταλάτ;
Πέρασαν πέραν των δύο χρόνων από την εκλογή Αναστασιάδη. Μπορεί πλέον να αξιολογηθεί αντικειμενικά αν είχαμε δίκαιο ή όχι για όσα προειδοποιούσαμε. Υποδείξαμε στον Πρόεδρο ότι δεν χρειαζόταν νέο κοινό ανακοινωθέν πριν την επανέναρξη της διαπραγμάτευσης, αφού είχαμε τα δύο κοινά ανακοινωθέντα Χριστόφια – Ταλάτ, με το θετικό περιεχόμενο που προανέφερα. Δεν εισακουστήκαμε. Σπαταλήθηκαν έξι μήνες για να καταλήξουμε σε Κοινή Διακήρυξη υποδεέστερη των κοινών ανακοινωθέντων, κυρίως στο θέμα του αδιαίρετου της κυριαρχίας. Στη συνέχεια ο Πρόεδρος επέλεξε να προχωρήσει στη διαδικασία διερεύνησης των θέσεων της κάθε πλευράς, παρά τις προειδοποιήσεις μας. Κατέληξε εκεί που προβλέψαμε. Διεύρυνε σημαντικά το χάσμα. Τέλος, ακολούθησε ανταλλαγή εγγράφων με τις θέσεις των δύο κοινοτήτων σε όλα τα κεφάλαια, που απλώς επιβεβαίωσε και γραπτώς το χάσμα, δίνοντας τη δυνατότητα στον κ. Έρογλου να επαναφέρει απαράδεκτες θέσεις.
Στη συνέχεια συμφωνήθηκε να συζητήσουν οι δύο ηγέτες ανεπίλυτα βασικά θέματα και έπειτα να ακολουθηθεί διαδικασία πάρε-δώσε. Διαδικασία ανερμάτιστη τολμώ να πω. Για να συζητηθούν τα ανεπίλυτα βασικά θέματα πρέπει προηγουμένως να συμφωνηθεί ποια είναι λυμένα. Επιπλέον, με τόσο μεγάλο χάσμα στις θέσεις των δύο πλευρών, πώς θα μπαίναμε σε διαδικασία πάρε – δώσε;
Παρά τις επιφυλάξεις μας, δεν εναντιωθήκαμε στη συμφωνηθείσα διαδικασία αφού ήταν ορατός ο κίνδυνος να οδηγηθούμε ακόμη και σε διαδικαστικό αδιέξοδο. Κάτι τέτοιο θα ήταν τραγικό.
Όταν συμφωνήθηκε η διαδικασία της ουσιαστικής διαπραγμάτευσης προέκυψε η έκδοση της τουρκικής NAVTEX. Επρόκειτο για κατάφορη πρόκληση που αφορούσε περιοχές της νότιας ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, απέναντι από τις ελεύθερες μας ακτές. Μέσα σε εκείνες τις συνθήκες, ο Πρόεδρος δεν είχε άλλη επιλογή από την αναστολή της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Στον τερματισμό της NAVTEX συνέβαλε το γεγονός ότι ο Πρόεδρος, έστω και αργοπορημένα, αποδέχθηκε τις συγκλίσεις Χριστόφια – Ταλάτ για τις θαλάσσιες ζώνες και τους φυσικούς πόρους και Χριστόφια – Έρογλου για τον καταμερισμό των ομοσπονδιακών εσόδων. Σε συνδυασμό με την αναστολή των ερευνητικών γεωτρήσεων, για τεχνικούς λόγους και την ανάδειξη νέου Τουρκοκύπριου ηγέτη, δημιουργήθηκαν συνθήκες που επέτρεψαν την επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας.
Η ανάδειξη του Μουσταφά Ακκιντζί ως νέου ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας συνιστά θετική εξέλιξη. Πρόκειται για Τουρκοκύπριο πολιτικό, για τον οποίο η λύση του Κυπριακού στη βάση δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας ήταν στάση ζωής. Ο κ. Ακκιντζί θα κριθεί βέβαια από τις θέσεις που θα καταθέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Δεν υποτιμούμε τον καθοριστικό ρόλο που εξακολουθεί να έχει η Τουρκία, η οποία διατηρεί κατοχικά στρατεύματα στο νησί. Ωστόσο, δε συμμεριζόμαστε την άποψη πως ο εκάστοτε Τουρκοκύπριος ηγέτης δεν διαδραματίζει ρόλο. Αυτό, διαψεύδεται από τα ίδια τα γεγονότα. Διαψεύδεται από τις σημαντικές συγκλίσεις Χριστόφια – Ταλάτ, τις οποίες στη συνέχεια απέσυρε ο Έρογλου. Τα ίδια ισχύουν αναφορικά με τη σύγκλιση για μία, μόνη και αδιαίρετη κυριαρχία, διεθνή προσωπικότητα και ιθαγένεια και με τη διασταυρούμενη ψήφο. Όλα αυτά τα αποδέχθηκε ο Ταλάτ, παρά τη διαφορετική άποψη της Τουρκίας.
Με τα δεδομένα όπως έχουν διαμορφωθεί ανοίγεται παράθυρο ευκαιρίας για λύση. Καθήκον μας είναι να το αξιοποιήσουμε. Έχουμε ενώπιον μας μια ευνοϊκή συγκυρία. Οφείλουμε οι πολιτικές ηγεσίες να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να μην την αφήσουμε να πάει χαμένη. Το ΑΚΕΛ εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι πρέπει να αξιοποιηθούν οι συγκλίσεις και να προχωρήσουν οι συνομιλίες με έμφαση στα εκκρεμούντα, βασικά, θέματα. Με αυτό τον τρόπο θα κερδηθεί πολύτιμος χρόνος και θα αποφευχθούν αχρείαστες περιπέτειες. Πιστεύουμε ότι ο Μουσταφά Ακκιντζί και θέλει και μπορεί να συνεργαστεί σε ό,τι αφορά τις εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού. Αν καταφέρουμε να φθάσουμε σε ακτίνα συμφωνίας σε αυτά τα ζητήματα, τότε θα θέσουμε την Τουρκία ενώπιον των ευθυνών της. Όλοι γνωρίζουν ότι στα θέματα της ασφάλειας, της αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων και των εποίκων αλλά και του εδαφικού, είναι η Τουρκία που αποφασίζει. Αυτή θα πρέπει να υποχωρήσει για να φτάσουμε σε συμφωνία. Αν καταλήξουμε σε συμφωνία στην εσωτερική πτυχή θα φανεί αν είναι έτοιμη να το πράξει.
Ελπίζουμε αυτή τη φορά ο Πρόεδρος να εισακούσει τις συνετές και δικαιωμένες από την ίδια τη ζωή, εισηγήσεις μας και να μπει επιτέλους σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις. Ελπίζουμε ότι θα αφήσει πίσω του, μια για πάντα τις προεκλογικές του εξάρσεις. Ότι δε θα επιτρέψει να τον αυτοεγκλωβίσουν. Τα πρώτα μηνύματα από τις μέχρι στιγμής συναντήσεις είναι ενθαρρυντικά. Ελπίζουμε ότι η συνέχεια θα είναι καλύτερη και ο κ. Αναστασιάδης θα λειτουργήσει με συνέπεια σε αρχές, συλλογικότητα και σοβαρότητα. Ευχόμαστε να τιμήσει τουλάχιστον ένα του «δεσμεύομαι». Αυτό για την επανένωση του τόπου.
Οι εκλογολόγοι του μέλλοντος θα εξετάζουν την προεκλογική εκστρατεία του κ. Αναστασιάδη ως μία από τις κορυφαίες εκστρατείες εξαπάτησης των ψηφοφόρων. «Σε ένα χρόνο τα πράγματα θα είναι καλύτερα. Δεν υπόσχομαι. Δεσμεύομαι», ήταν η δήλωση του κ. Αναστασιάδη την Πρωτοχρονιά του 2013. Μέσα σε τρεις εβδομάδες από την εκλογή του, άρχισαν να ξηλώνονται μία- μία οι δεσμεύσεις.
Ο προεκλογικός κ. Αναστασιάδης έλεγε ότι είχε έτοιμο διακρατικό δάνειο και τις απαραίτητες διασυνδέσεις για να κερδίσει χρόνο και να διαπραγματευτεί με την Τρόικα. Ο μετεκλογικός βρέθηκε, όπως είπε, με το πιστόλι στον κρόταφο και αποδέχτηκε το κούρεμα καταθέσεων. Ο προεκλογικός κ. Αναστασιάδης έταζε βελτίωση των όρων του μνημονίου προς όφελος των εργαζομένων. Ο μετεκλογικός δηλώνει πως «πιθανότατα οι εργαζόμενοι να μην είναι πλήρως αμειβόμενοι αλλά συνεισφέρουν στον οικογενειακό προϋπολογισμό», αδιαφορώντας για το πώς μπορεί να βγει ο μήνας με μισθό 400 ευρώ. Ο προεκλογικός κ. Αναστασιάδης υποσχόταν στους συνταξιούχους ότι δεν θα γινόταν καμία αποκοπή στις συντάξεις. Ο μετεκλογικός απλώς κρύβεται και αφήνει τους υπουργούς του να πετσοκόβουν συντάξεις και επιδόματα. Ο προεκλογικός κ. Αναστασιάδης δεσμευόταν με την υπογραφή του προς τους εργαζόμενους των Οργανισμών Δημόσιας Ωφελείας ότι δεν θα προχωρούσε με τις ιδιωτικοποιήσεις. Ο μετεκλογικός παριστάνει πως δεν ακούει τον Υπουργό του των Οικονομικών να λέει πως οι ιδιωτικοποιήσεις είναι πολιτική τους άποψη και όχι οικονομική μας υποχρέωση.
Παρόλα αυτά ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και σήμερα δηλώνει πως δε μετανιώνει για τις αποφάσεις του. Δήλωση τραγική, γιατί φανερώνει πως οι κυβερνώντες ζουν σε άλλο κόσμο. Δύο χρόνια μετά την υπογραφή του μνημονίου, η κατάσταση για την κυπριακή οικονομία και την κοινωνία είναι αδιέξοδη. Οι άνεργοι είναι σταθερά πάνω από το 16%. Για πρώτη φορά η εκροή εργατικού δυναμικού προς το εξωτερικό ξεπερνά την κάθοδο μεταναστών στην Κύπρο. Οι μισθοί και οι συντάξεις μειώθηκαν, σε κάποιες περιπτώσεις πάνω από 30%. Η φτώχεια πλησιάζει το 29%. Το βιοτικό επίπεδο των συνταξιούχων μειώθηκε πέραν του 30%. Θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στη στέγαση, πολύ απλά δε λαμβάνεται υπόψιν μπροστά στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων των τραπεζών.
Αυτή η εικόνα δεν μπορεί να ανατραπεί όσο η Κυβέρνηση εξακολουθεί να βαδίζει στο μονόδρομο των μνημονιακών πολιτικών και της λιτότητας. Ούτε μπορεί να αλλάξει όσο επιδεικνύεται πλήρης αδράνεια και ξήλωμα των σχεδιασμών που έγιναν από τη διακυβέρνηση Χριστόφια για την εκμετάλλευση του φυσικού μας πλούτου. Προεκλογικά ο κ. Αναστασιάδης μιλούσε για εθνική στρατηγική αξιοποίησης του Φυσικού Αερίου, με χρονοδιάγραμμα το οποίο θα ακολουθείτο κατά γράμμα. Δύο χρόνια μετά, η ΚΡΕΤΥΚ διαλύθηκε. Η δημιουργία τερματικού στο Βασιλικό εγκαταλείφθηκε. Η Κύπρος σταμάτησε να θεωρείται το ιδανικό περιφερειακό κέντρο υγροποίησης και εξαγωγής Φυσικού Αερίου στις παγκόσμιες αγορές. Επιπλέον, εδώ και δύο χρόνια η Κυβέρνηση διαβουλεύεται με την Τρόικα για τα ενεργειακά ζητήματα, πίσω από κλειστές πόρτες. Δίχως κανένας να γνωρίζει τι συζητείται.
Σε ότι αφορά τα ζητήματα αξιοκρατίας, θεσμών και διαφάνειας δίνεται πολλές φορές η εντύπωση πως επί διακυβέρνησης Αναστασιάδη πέρασε ένας τυφώνας και τα ισοπέδωσε όλα. Τόσο καιρό μετά και ακόμη επιστρατεύονται ψέματα για το ποιος συμφώνησε στο κούρεμα καταθέσεων. Για το πώς εκατομμύρια ευρώ φυγαδεύτηκαν στο εξωτερικό πριν από το κούρεμα και από το στενό οικογενειακό περιβάλλον του Προέδρου. Δικηγορικά γραφεία ερίζουν για την πελατεία και τα συμφέροντα τους. Χαμένοι φάκελοι και χαμένα συμβόλαια. Οι δε θεσμοί της δικαιοσύνης στην Κύπρο γνωρίζουν σήμερα τη χειρότερη εποχή τους. Ακόμα και εκείνη η Διερευνητική Επιτροπή για την οικονομία, που δήθεν θα απέδιδε ευθύνες, αποδείχθηκε ένα καλοστημένο επικοινωνιακό τρικ που κατέληξε σε φιάσκο. Άριστοι των αρίστων που διορίστηκαν και τελικά εξέθεσαν και τον Πρόεδρο για τις επιλογές του και τους ίδιους τους θεσμούς που τους εμπιστεύθηκε. Ακυβερνησία σε αρκετούς τομείς και ένας Πρόεδρος αδύναμος να αντιμετωπίσει την κατάσταση.
Πώς να μην καταρρακωθεί η εμπιστοσύνη στους θεσμούς και στον πολιτικό κόσμο με όλα αυτά; Πώς να πιστέψουν οι πολιτικές δυνάμεις ότι ο Πρόεδρος εννοεί όσα λέει για συλλογικότητα και διαβούλευση, όταν με τη συνενοχή ή την ανοχή του διαλύει κάθε δυνατότητα συνεννόησης; Όταν επιτρέπει στην Κυβέρνηση να λειτουργεί με το δόγμα «όποιος δεν είναι μαζί μας είναι εναντίον μας»; Όταν η Βουλή περιφρονείται στην κυριολεξία προκειμένου να περάσει ετσιθελικά η Κυβέρνηση τις θέσεις της, χωρίς διάλογο, δίχως συνεννόηση; Όταν όλη η Κύπρος παρακολουθεί εμβρόντητη το πώς στήνονται δίκες, μέχρι και το πώς πολιτικά πρόσωπα εμπλέκονται σε στημένους αγώνες ποδοσφαίρου; Όταν η ιστορική αλήθεια για το τι έγινε το 1974 θάβεται σήμερα από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές της προδοσίας που για να ξεφορτωθούν τις ενοχές τους εξισώνουν τους θύτες με τα θύματα;
Ποιος μπορεί να αντισταθεί σε όλα αυτά; Ποιος τολμά να σηκώσει ανάστημα; Το ΑΚΕΛ. Αυτό το γνωρίζουν όλοι πολύ καλά. Γι΄αυτό και πολεμούν την Αριστερά σε όλα τα επίπεδα και με πολλούς τρόπους. Παρόλα αυτά, αντέξαμε ως Κόμμα, ως Λαϊκό Κίνημα, ως πολιτικός χώρος. Την ώρα που άλλα κόμματα που βρέθηκαν στην εξουσία επί οικονομικής κρίσης καταποντίζονταν, το Κόμμα μας εξερχόταν από τη μάχη των Προεδρικών Εκλογών με τον υποψήφιο που υποστήριζε μόνο του, να έχει συγκεντρώσει ποσοστό της τάξης του 42,5% τη δεύτερη Κυριακή και 27% την πρώτη. Στις Ευρωεκλογές του 2014 συγκεντρώσαμε περίπου το ίδιο ποσοστό. Ήταν αυτά τα αποτελέσματα αντιπροσωπευτικά της παραδοσιακής επιρροής του ΑΚΕΛ μέσα στο λαό; Σίγουρα όχι. Έπρεπε να καταβάλουμε τεράστια προσπάθεια προκειμένου να πείσουμε τον κόσμο της Αριστεράς να στηρίξει το ΑΚΕΛ. Όλοι θυμόμαστε ότι είχαμε να αντιμετωπίσουμε απαξίωση και αδιαφορία. Το σημαντικότερο, είχαμε να αντιμετωπίσουμε τα τεράστια προβλήματα που συναντούσαμε σε κάθε σπίτι, σε κάθε συνοικία, σε κάθε επαρχία. Ανεργία, φτωχοποίηση, καταρρακωμένες προσδοκίες.
Είναι λοιπόν πολλά αυτά που πρέπει να εξετάσει το Συνέδριο. Να συζητήσουμε και να αποφασίσουμε πώς προχωρούμε παρακάτω. Πώς δυναμώνουμε το ΑΚΕΛ για να δυναμώσουμε τους αγώνες του για την Κύπρο. Του χρόνου θα συμπληρωθούν ενενήντα χρόνια ζωής του ΚΚΚ- ΑΚΕΛ. 90 χρόνια προσφοράς του στο λαό. Είναι αρκετοί αυτοί που αναμένουν να μας ξεπεράσει η Ιστορία.
Το Κόμμα μας όμως, τραβά μπροστά. Πάντα θα τραβά μπροστά.
Αρκεί πρώτοι εμείς να εργαστούμε για να το δυναμώσουμε. Να επαναβεβαιώσουμε τη φυσιογνωμία και το χαρακτήρα του. Να χαράξουμε ταξικές πολιτικές, δίχως δογματισμό, που να αγκαλιάζουν τα πλατιά στρώματα του λαού και να υπερασπίζονται τα συμφέροντα του. Να δούμε πώς, κρατούμε ανοιχτή την πόρτα μας για να συναντήσουμε κόσμο πέραν του χώρου μας, με τον οποίο μπορούμε να δουλέψουμε μαζί για να προοδεύσει η κοινωνία. Να μη γυρίζουμε γύρω από τον εαυτό μας και όσα πετύχαμε με το Συνέδριο του 1990. Ούτε να επαναπαυτούμε, αλλά να συζητήσουμε πώς θα αλλάξουμε τα κακώς έχοντα στο Κόμμα μας. Να συζητήσουμε με ποιο τρόπο θα βρούμε τη διαλεκτική ισορροπία που θα αναβαθμίζει τη δημοκρατική λειτουργία του ΑΚΕΛ και θα διασφαλίζει την ενότητα του. Με ποιο τρόπο η ατομική πρωτοβουλία και η ατομική ευθύνη θα υπάρχουν αλλά δε θα τίθενται πάνω από τη συλλογικότητα και τη συλλογική ευθύνη. Ούτε και θα τις υποκαθιστούν. Να μιλήσουμε με κριτική αλλά και με αυτοκριτική διάθεση ο καθένας και να δούμε πώς ενισχύεται ο δημιουργικός έλεγχος όλων. Από την Κεντρική Επιτροπή μέχρι την Κομματική Ομάδα.
Να τολμήσουμε την ανανέωση στην πράξη και όχι στα λόγια.
Να ασκήσουμε πραγματική πολιτική στελεχών, δίχως ωστόσο η ηλικία να είναι το μόνο μας κριτήριο.
Το μεγάλο κεφάλαιο ποντάρει πολλά στη διαμόρφωση και τη χειραγώγηση των συνειδήσεων. Ποντάρει πολλά στη διάβρωση των συνειδήσεων και αυτών που δηλώνουν αντίπαλοι του. Η ενίσχυση της ιδεολογικής μας δουλειάς έχει τεράστια σημασία προκειμένου τα στελέχη και τα μέλη μας να κατανοούν και να εμβαθύνουν στα κοινωνικά και πολιτικά φαινόμενα. Να μετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση των πολιτικών του Κόμματος και να κρίνουν το καθετί με σωστά κριτήρια. Αυτό θα δώσει νέα δυναμική στη δουλειά και στις δυνατότητες μας. Παράλληλα θα μας απαλλάξει και από τα όποια απαράδεχτα φαινόμενα παραγοντισμού και εγωκεντρισμού.
Δε θα δούμε όμως μόνο τα του οίκου μας. Θα κοιτάξουμε και προς τα έξω. Η εποχή μας είναι δύσκολη και τα προβλήματα πολλά και σύνθετα. Μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας προσβλέπει στο ΑΚΕΛ για την αντιμετώπιση τους. Στις πολιτικές του θέσεις και, κυρίως, τις πολιτικές του πράξεις.
Θα τραβήξουμε μόνοι μας το δρόμο; Στο Προγραμματικό μας Συνέδριο, τον περασμένο Φλεβάρη συζητήσαμε τα θέματα των συμμαχιών-συνεργασιών. Συμφωνήσαμε πως στο κορυφαίο πρόβλημα του τόπου μας, το Κυπριακό, οι συνεργασίες μας πρέπει να πηγαίνουν πέραν της χειραψίας και των γενικών διακηρύξεων. Πρέπει να στηρίζονται σε συγκεκριμένες αρχές και να είναι στέρεες. Πέραν τούτου, είμαστε πάντοτε έτοιμοι να κτίζουμε συνεργασίες εντός Βουλής στα κοινωνικο-οικονομικά ζητήματα, ειδικά μέσα στις συνθήκες κρίσης που διέρχεται η χώρα μας. Όπως είμαστε πάντοτε έτοιμοι και ανοιχτοί στις συνεργασίες και σε σειρά άλλων ζητημάτων, όπως αυτό της υγείας, της οικολογίας ή της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σε κάθε περίπτωση, οι συνεργασίες μας θέλουμε να κτίζονται σε πολιτική και όχι μικροκομματική βάση. Όπως και στη βάση αρχών θέλουμε να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας με προσωπικότητες που συμμερίζονται τις βασικές μας θέσεις στα σημαντικά θέματα.
Είμαστε εδώ και για να συζητήσουμε και να αναλύσουμε την πρόταση μας προς την κοινωνία. Να συζητήσουμε πώς κινητοποιούμε το λαϊκό παράγοντα για να δυναμώσουμε το κίνημα της επαναπροσέγγισης∙ να ενισχύσουμε τους δεσμούς μας με την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Μπορεί αυτό να μην είναι ο καθοριστικός, αλλά είναι σημαντικότατος παράγοντας για τη λύση του Κυπριακού. Να συζητήσουμε πώς στέλνουμε μια για πάντα τον εθνικισμό και το σωβινισμό εκεί που ανήκουν: στην πολιτική απομόνωση και στο παρελθόν.
Να δώσουμε προτάσεις για το μέγα θέμα της οικονομίας, με γνώμονα τον άνθρωπο και όχι τους αριθμούς. Προτάσεις για δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών και ανακατανομή των πόρων. Για το πώς ανοίγουμε το δρόμο για την ανάπτυξη για το λαό και όχι για τα κέρδη των λίγων μεγαλοεπενδυτών. Για το πώς θα υπερασπιστούμε τον κοινωνικό χαρακτήρα των οργανισμών δημόσιας ωφέλειας, τους οποίους έχτισαν με τον κόπο τους οι εργαζόμενοι και σήμερα θέλουν οι κυβερνώντες να τους ξεπουλήσουν σε τιμή ευκαιρίας. Πώς θα κερδίσει το μέλλον της μια ολόκληρη γενιά νέων που σήμερα πάει χαμένη στη μετανάστευση. Πώς θα μπει στο επίκεντρο ο μικρομεσαίος και πώς θα τον βοηθήσουμε να σταθεί στα πόδια του και να προχωρήσει, δίχως να τον στραγγαλίζουν οι πολιτικές των ωραρίων και των υπερχρεώσεων. Πώς θα προωθήσουμε την πρόταση μας για αγροτική μεταρρύθμιση, με τον αγρότη να βρίσκεται στο επίκεντρο και όχι στο περιθώριο.
Να διαμορφώσουμε πρόταση για συγκεκριμένες θεσμικές μεταρρυθμίσεις για διαφάνεια, δημοκρατικό και κοινωνικό έλεγχο στις αποφάσεις του δημοσίου. Να κτίσουμε πάνω στα βήματα που έγιναν επί διακυβέρνησης Χριστόφια στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και να μην επιτρέψουμε να τη γυρίσουν δεκαετίες πίσω. Να συζητήσουμε πώς θα υπερασπιστούμε τον κοινωνικό χαρακτήρα της Υγείας, της Παιδείας, του Αθλητισμού και του Πολιτισμού. Πώς θα συμβάλουμε ώστε η ενεργειακή πολιτική να κατοχυρώνει την ενέργεια ως δημόσιο, κοινωνικό αγαθό και προϋπόθεση για ανάπτυξη και ποιοτικές θέσεις εργασίας. Πώς θα συμβάλουμε στον εκσυγχρονισμό, στην εξυγίανση και την ανάπτυξη του Συνεργατικού Κινήματος. Πώς θα συμβάλουμε στη ριζική μεταρρύθμιση της τουριστικής μας πολιτικής. Στην καταπολέμηση της κερδοσκοπίας. Στην ανασυγκρότηση της κοινωνικής μας πολιτικής για να γλυτώσουν χιλιάδες συνανθρώποι μας από τον εξευτελισμό των ενταλμάτων των 10 και των 100 ευρώ αναμένοντας το πενιχρό Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα. Πώς θα δώσουμε ξεκάθαρα και άμεσα απαντήσεις στα καυτά προβλήματα που αντιμετωπίζει η πλειοψηφία του λαού μας. Ο χρόνος παροχής του ανεργιακού επιδόματος χρειάζεται να επιμηκυνθεί. Το ζήτημα της στέγης χρειάζεται να αντιμετωπιστεί με την επαναφορά και τη διεύρυνση της Ενιαίας Εθνικής Στεγαστικής Πολιτικής. Τα υπερδανεισμένα νοικοκυριά και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις χρειάζονται περιθώριο για να αποπληρώσουν τα χρέη τους. Δεν κοιμήθηκαν όλοι ένα βράδυ καλοπληρωτές και συνεπείς και ξύπνησαν απατεώνες.
Αυτό που χρειάζεται είναι μέτρα και πολιτικές για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Μείωση των επιτοκίων, απαλλαγή τους από καταχρηστικές τραπεζικές χρεώσεις, προστασία της κύριας κατοικίας και της μικρής επαγγελματικής στέγης και η διαχείριση του ιδιωτικού χρέους με βάση τις σημερινές οικονομικές και κοινωνικές πραγματικότητες. Απαιτείται σεβασμός των Ατόμων με Αναπηρία και της αξιοπρέπειας τους. Δε νοείται να αντιμετωπίζονται από την κυβέρνηση ως βαρίδι για τα δημόσια οικονομικά. Έχει υποχρέωση το κράτος να επαναφέρει και να αποκαταστήσει όλα τα σχέδια κοινωνικής στήριξης που τους αφορούν. Να δημιουργήσει ξεχωριστό και ολοκληρωμένο πλαίσιο κοινωνικής και οικονομικής στήριξης τους και όχι ένταξή τους στο νόμο για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα.
Ανάλογη είναι και η δική μας υποχρέωση να πρωτοπορήσουμε σε ζητήματα που μόνο η Αριστερά μπορεί και οφείλει να σταθεί μπροστά. Για προστασία της εργασίας και σεβασμό των εργασιακών θέσμιων από πολιτικές που θυμίζουν μεσαίωνα. Για δημιουργία ποιοτικών και αξιοπρεπών θέσεων εργασίας. Για πολιτικές που θα σέβονται και θα αντιμετωπίζουν ανθρώπινα τους μετανάστες που για τον ένα ή τον άλλο λόγο ήρθαν στην Κύπρο. Για κοινωνία και πολιτεία που θα σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και δε θα κάνει διακρίσεις σε βάρος των ανθρώπων, αναλόγως της φυλής, της θρησκείας, του χρωματος ή του σεξουαλικού τους προσανατολισμού. Για ενίσχυση της αντιρατσιστικής εκπαίδευσης και ταυτόχρονα για την ποινικοποίηση του ρατσισμού. Για ολοκληρωμένη ρύθμιση των οικονομικών υποχρεώσεων της Εκκλησίας της Κύπρου και τον πλήρη διαχωρισμό της από το κράτος.
Πλέον τα βλέμματα είναι στραμμένα στο ΑΚΕΛ.
Στη μόνη δύναμη που μπορεί να αντισταθεί, να υπερασπιστεί, να παλέψει.
Όμως οι κοινωνικοί αγώνες δεν είναι υπόθεση των εκατό ατόμων που ηγούνται του Κόμματος. Ούτε μόνο των χιλιάδων μελών του. Είναι υπόθεση των πλατιών λαϊκών στρωμάτων. Δίχως μαζικότητα στους αγώνες τίποτε δεν μπορεί να κερδηθεί. Δεν είναι τυχαία που οι εκπροσώποι της Τρόικας και οι τοπικοί τους εκπρόσωποι δήλωναν περιχαρείς ότι στην Κύπρο έκαναν μέχρι και κούρεμα και δεν υπήρξε κοινωνική αντίδραση. Ούτε είναι τυχαίο το γεγονός ότι μετά τις πραγματικά μεγαλειώδεις και μαζικές διαμαρτυρίες της πλατφόρμας «η κοινωνία αντιδρά», μαζεύτηκε η «αυτοπεποίθηση» των τροϊκανών και των υποστηριχτών τους. Τίποτε από όλα αυτά που τίθενται σήμερα στο στόχαστρο δεν ήρθαν από το πουθενά. Οχτάωρο, ταμεία προνοίας, κοινωνικές ασφαλίσεις, πρόνοια, ασφάλεια, με μια λέξη η αξιοπρέπεια μας, η αξιοπρέπεια των εργαζομένων δεν ήρθαν από το πουθενά.
Είναι κατακτήσεις ποτισμένες από τους μαζικούς αγώνες. Για να τις υπερασπιστούμε σήμερα, δεν αρκεί απλώς να τις συζητούμε μεταξύ μας. Ούτε να επαναστατούμε με σλόγκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Πρέπει να βγούμε μπροστά. Σε μια πορεία. Στο ίδιο βήμα. Όλοι. Εργαζόμενοι, άνεργοι, αγρότες, νέοι, γυναίκες, διανοούμενοι. Να ενωθούμε μαζί με την κοινωνία που πλέον μπαίνει μπροστά. Από αυτή την υπόθεση δε μπορούν να απουσιάζουν ανθρώποι-σύμβολα της εποχής μας: οι ανθρώποι των γραμμάτων και των τεχνών. Άνθρωποι που υπηρέτησαν τον πραγματικό πλούτο του ανθρώπινου μυαλού με αυταπάρνηση και σήμερα εισπράττουν για ευχαριστώ από την πολιτεία την περιφρόνηση. Τα τελευταία χρόνια ήταν τόσο δύσκολα και για εμάς, που πρέπει να ομολογήσουμε ότι οι επαφές μας ατόνησαν. Όμως νιώθουμε πως η σχέση μας μαζί τους είναι όπως το νύχι με το κρέας.
Θέλουμε να επενδύσουμε ξανά ως Κίνημα σε αυτούς τους ανθρώπους. Τους χρειαζόμαστε. Να είναι αυτοί μαζί μας στους αγώνες μας. Να είμαστε εμείς μαζί τους στις διεκδικήσεις τους. Να είμαστε στη μάχη τους για να συνεχίσουν να πλουτίζουν το πνευματικό και καλλιτεχνικό απόθεμα του τόπου μας. Να είναι μαζί μας με το έργο και τη φωνή τους στις πολιτικές και κοινωνικές μάχες. Να είμαστε μαζί τους, να νιώθουν και το δικό μας χειροκρότημα δίπλα τους. Χειροκρότημα που δε θα τους δίνει απλώς ένα μπράβο, αλλά θα τους δίνει κουράγιο για να κάνουν το επόμενο βήμα.
Προχωρούμε ολοταχώς στη συμπλήρωση των ενενήντα χρόνων παρουσίας και δράσης του ΚΚΚ- ΑΚΕΛ στην Κύπρο. Η αλήθεια είναι πως η αποικιοκρατία και η ντόπια ολιγαρχία δεν καλοδέχτηκαν την ίδρυση του. Το μαστίγωσαν κυριολεκτικά όσο ήταν ακόμα στα σπάργανα του. Το έριξαν στην παρανομία δύο φορές. Χτύπησαν, φυλάκισαν, εντόπισαν, δολοφόνησαν στελέχη του. Την ώρα που το ΑΚΕΛ για τον τόπο έδινε αίμα, εισέπραττε δηλητήριο. Με όπλα, με μελάνι, φωνές και προπηλακισμούς. Γιατί άντεξε; Σίγουρα όχι γιατί έχει μεταφυσικές δυνάμεις. Το ΚΚΚ- ΑΚΕΛ άντεξε γιατί είναι τέκνο της Ιστορίας.
Είναι παιδί της ανάγκης του κυπριακού λαού για καλύτερο αύριο.
Γιατί η ιστορία και η προοπτική του, έχουν συνέχεια μέσα στο χρόνο. Για την απελευθέρωση του Τόπου. Για την επανένωση του και την ειρηνική συμβίωση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Γιατί η πάλη του ΑΚΕΛ περνά από το χτες στο σήμερα. Πάλη ενάντια στο μεγάλο κεφάλαιο, είτε αυτό ήταν στις αρχές του περασμένου αιώνα σφιχταγκαλιασμένο με την Εκκλησία, είτε διψά σήμερα, όπως τότε, για περισσότερο κέρδος. Πάλη για το ζήτημα της εξουσίας, που δε θα επιβάλλεται «κληρονομικώ δικαίω», ούτε θα αποτελεί «θέλημα Θεού» αλλά θάναι αποτέλεσμα της λαϊκής κυριαρχίας. Πάλη για να είναι ο λαός αφέντης.
Εδώ και ενενήντα χρόνια το ΑΚΕΛ είναι το Κόμμα όλων των Κυπρίων.
Κόμμα του λαού.
Κόμμα των Ελληνοκυπρίων, των Τουρκοκυπρίων, των Μαρωνιτών, των Αρμενίων και των Λατίνων.
Κόμμα όλων των εργαζομένων.
Σε εκείνο το πρώτο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου τα αιτήματα όπως καταγράφονται στα ντοκουμέντα είναι συγκεκριμένα. Αναφέρονται στην ανάγκη συγκρότησης ενιαίου αντι-ιμπεριαλιστικού μετώπου ελλήνων και τούρκων. Στην προώθηση συγκεκριμένων θέσεων για να «καλυτερέψει η ελεεινή οικονομική κατάσταση του Κύπριου εργάτη». Αύξηση των μεροκαμάτων. Εφαρμογή του οκταώρου και προστασία των εργαζομένων. Δωρεάν περίθαλψη. Οικονομική υποστήριξη των ανέργων. Τερματισμό της καταναγκαστικής πώλησης κτημάτων. Κατάργηση του κτηματικού φόρου. Φορολόγηση των μεταλλευτικών εταιρειών και των κερδών από τη μαύρη αγορά αλλά και των ειδών πολυτελείας.
Τα αιτήματα αυτά έχουν ιστορικό βάρος.
Γιατί σηκώνουν τα όρια του χρόνου. Ποιος δεν μπορεί να κάνει τη σύνδεση με το σήμερα; Με την πάλη για Κύπρο επανενωμένη, ελεύθερη και ανεξάρτητη. Με τα σημερινά αιτήματα μας για σεβασμό στις εργατικές κατακτήσεις. Για μισθούς και όχι ψίχουλα. Για χρονική επέκταση του ανεργιακού επιδόματος. Για απαγόρευση των εκποιήσεων της πρώτης κατοικίας. Για απαλλαγή των μικροϊδιοκτητών από τη φορολόγηση. Ποιος δε μπορεί να κάνει τη σύνδεση με την περασμένη πενταετία και τον πόλεμο που εξαπολύθηκε επειδή τολμήσαμε να πούμε ότι πρέπει να φορολογηθούν τα κέρδη και ο πλούτος.
Και τότε και σήμερα είμαστε γι΄αυτούς η απειλή. Είμαστε αυτοί που αμφισβητούν την εξουσία τους. Που ξεμασκαρεύουν το συμβιβασμό τους με την κατοχή. Που ξεμασκαρεύουν την πολιτική παρακαταθήκη της ακροδεξιάς που προτιμά Κύπρο μισή αλλά ελληνική. Που ξεμασκαρεύουν την πολύχρονη ασυδοσία των κατεστημένων που ανταλλάζουν μεταξύ τους αξιώματα και λυμαίνονται οικονομικά τον τόπο. Όντως. Είμαστε και θα είμαστε γι΄αυτούς η απειλή.
Γιατί είμαστε και θα είμαστε για το λαό η δύναμη!
Γιατί είμαστε και θα είμαστε η ελπίδα και το μέλλον αυτού του λαού!