Άντρος Κυπριανού, γ.γ. του ΑΚΕΛ: Μονόδρομος οι διαπραγματεύσεις
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ (Η Αυγή)
* Πριν απο μια δεκαετία τo AKEΛ τάχθηκε -έστω διστακτικά- κατά του σχεδίου Ανάν. Σήμερα βλέπουμε μία προσεκτική στήριξη της διαδικασίας. Θεωρείτε πως θα υπάρξει ένα ουσιωδώς καλύτερο σχέδιο ή ότι η Κύπρος είναι με την πλάτη στον τοίχο και δεν μπορεί να κάνει κάτι καλύτερο;
Το αν θα πάμε σε καλύτερο σχέδιο θα εξαρτηθεί και από τις προσπάθειες που θα καταβληθούν από τη δική μας πλευρά. Γιατί το ΑΚΕΛ επέλεξε να στηρίξει αυτή τη διαδικασία; Γιατί θεωρούμε ότι δεν υπάρχει εναλλακτική επιλογή και γιατί οι εξελίξεις επί εδάφους είναι πολύ ανησυχητικές σε ό,τι αφορά την προοπτική της Κύπρου και του κυπριακού λαού. Ήδη ο αριθμός των εποίκων είναι κατά πολύ μεγαλύτερος από τον αριθμό των Τουρκοκυπρίων στο κατεχόμενο τμήμα, με αποτέλεσμα να αλλάζει η δημογραφική σύνθεση, γεγονός που θα δυσκολέψει αφάνταστα τις συζητήσεις για την επίλυση του Κυπριακού, ενώ την ίδια στιγμή υπάρχει παράνομη εκμετάλλευση των ελληνοκυπριακών περιουσιών στα Κατεχόμενα, οι οποίες αναπτύσσονται από ξένες εταιρείες και ξένα συμφέροντα τη στιγμή που επίσης πολλοί Ελληνοκύπριοι προσφεύγουν στην επιτροπή αποζημιώσεων για να ξεπουλήσουν τις περιουσίες τους σε εξευτελιστικές τιμές στο τουρκικό κράτος.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο δειλά – δειλά αρχίζει μία προσπάθεια εκβιασμού μέσω του απευθείας εμπορίου, της απαίτησης οι δύο από τις έξι έδρες της Κύπρου στο Ευρωκοινοβούλιο να δοθούν σε Τούρκους παρατηρητές. Αυτά διαμορφώνουν ένα ανησυχητικό πλαίσιο, το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με την ουσιαστική συζήτηση για την επίτευξη λύσης στο Κυπριακό. Το πώς θα εξελιχθούν οι διαπραγματεύσεις θα εξαρτηθεί και από το πώς θα τις χειριστούμε εμείς και βέβαια από το ποια θα είναι η ανταπόκριση από την ελληνική πλευρά. Η έκκληση που απευθύνουμε σε όλους εκείνους που στη διεθνή κοινότητα επιχειρούν να διαδραματίσουν ρόλο στην επίλυση του Κυπριακού είναι να επιμείνουν στις βασικές αρχές λύσης του προβλήματος. Είναι ο μόνος τρόπος να έχουμε θετική κατάληξη στο Κυπριακό.
* Ποια πλεονεκτήματα είχε η κατάληξη των συνομιλιών Χριστόφια – Ταλάτ που δεν έχουν αξιοποιηθεί; Θεωρείτε ότι μπορούν να μεταφερθούν στην τρέχουσα διαδικασία;
Η άποψή μας είναι ότι οι συνομιλίες θα πρέπει να συνεχίσουν από εκεί όπου είχαν σταματήσει ο Δημήτρης Χριστόφιας με τον Μεχμέτ Αλί Ταλάτ. Και λέω με τον κ. Ταλάτ και όχι με τον κ. Έρογλου γιατί είναι γεγονός πως, όταν ανέλαβε την ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας, δεν υπήρξαν σημαντικές εξελίξεις. Προφανώς και δεν το λέμε αυτό από ιδιοτροπία ούτε θεωρούμε ότι οι συγκλίσεις αυτές είναι οι ιδανικότερες. Υπάρχουν αδυναμίες οι οποίες είναι αποτέλεσμα του οδυνηρότατου συμβιβασμού που έγινε το 1977 για λύση δικοινοτικής – διζωνικής ομοσπονδίας. Την ίδια στιγμή λέμε όμως το εξής: Ο Δημήτρης Χριστόφιας συνομιλούσε με τον Ταλάτ, που είναι από εκείνους που ήθελαν λύση στο Κυπριακό όσο κι αν διέφεραν οι απόψεις μας. Ο κ. Έρογλου διαχρονικά στηρίζει τη διχοτόμηση ή, στην καλύτερη περίπτωση, τη συνομοσπονδία και αυτό από μόνο του δυσκολεύει την προσπάθεια του κ. Αναστασιάδη. Θεωρούμε λοιπόν πως, εάν επιχειρηθεί επανέναρξη των συνομιλιών από το μηδέν, τα ενδεχόμενα είναι δύο: είτε να μην καταλήξουμε σε συμφωνία είτε, αν καταλήξουμε, να είναι δυσμενέστερη από την προηγούμενη. Και έχουμε την πικρή εμπειρία του κοινού ανακοινωθέντος, γι’ αυτό συμβουλεύουμε τον κ. Αναστασιάδη να συνεχίσει από εκεί όπου είχαν τερματιστεί οι συνομιλίες.
* Θεωρείτε ότι η εσωτερική αστάθεια που επικρατεί στην Τουρκία επηρεάζει με κάποιον τρόπο το Κυπριακό;
Σίγουρα είναι ένας παράγοντας ο οποίος θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, ωστόσο οι απόψεις διίστανται ακόμη και στην Τουρκία για το πώς θα επιδράσει στην επίλυση του Κυπριακού. Υπάρχουν αυτοί που λένε ότι η αποδυνάμωση του Ερντογάν θα τον αποτρέψει από το να συμβάλει σε μια θετική εξέλιξη, αλλά υπάρχουν και οι άλλοι που λένε ότι η αδυναμία που νιώθει αυτή τη στιγμή θα τον σπρώξει να λύσει κάποια ζητήματα διότι χρειάζεται την εύνοια της διεθνούς κοινότητας. Η δική μας άποψη είναι ότι εμείς θα πρέπει να επιδιώξουμε σε αυτή τη διαδικασία να διεκδικήσουμε τις βασικές αρχές επίλυσης του Κυπριακού. Αν αυτό φανεί να επιτυγχάνεται, θα στηρίξουμε τις προσπάθειες επίτευξης λύσης. Αν όχι, λέμε ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα πρέπει να καταστήσει σαφές ότι δεν αποδέχεται ένα κακό σχέδιο να πάει ξανά σε δημοψήφισμα.
* Το 51% είναι αρκετή πλειοψηφία;
Κατά την άποψή μου όχι. Μια λύση στο Κυπριακό, επειδή εξ αντικειμένου θα αντιμετωπίσει πάρα πολλές δυσκολίες στη διαδικασία εφαρμογής της, χρειάζεται υποστήριξη και από την ελληνοκυπριακή κοινότητα και από την τουρκοκυπριακή. Γι’ αυτό συμβουλεύουμε τον Πρόεδρο να προσπαθήσει να συμμετέχουν σε αυτή τη προσπάθεια όσο το δυνατόν περισσότερα πολιτικά κόμματα και οργανωμένα σύνολα. Δεν πρέπει να επιχειρηθεί ο αποκλεισμός τού οποιουδήποτε απλώς και μόνο επειδή έχει διαφορετική άποψη. Πρέπει να λειτουργήσουμε συλλογικά, ενωτικά και με γνώμονα τα καλώς νοούμενα συμφέροντα της Κύπρου.
* Στην Ελλάδα υπάρχει κόσμος προερχόμενος και από τη Δεξιά και από την Αριστερά που απορρίπτει το κοινό ανακοινωθέν, ακόμη και την επανέναρξη των συνομιλιών. Πώς το σχολιάζετε;
Έχω συζητήσει μαζί τους και ακούω τις αμφιβολίες που εκφράζονται, αμφιβολίες που μοιραζόμαστε κι εμείς. Η δική μου έκκληση, θερμή έκκληση, είναι να μην βιαστούμε να βγάλουμε συμπεράσματα. Να καταβάλουμε προσπάθειες οι οποίες πρέπει να είναι συγκροτημένες και βασισμένες σε ξεκάθαρη στρατηγική και να κρίνουμε το αποτέλεσμα. Εάν αυτό δεν μας ικανοποιεί, τότε ο Πρόεδρος θα πρέπει να αναλάβει την ευθύνη να απορρίψει ένα κακό αποτέλεσμα.
* Ποιο είναι το παραγωγικό και οικονομικό μοντέλο που ταιριάζει στην Κύπρο; Είχατε τουρισμό και τράπεζες. Τώρα τι;
Ανέκαθεν τονίζαμε ότι αυτή η συνταγή δεν ήταν η καλύτερη. Στην Κύπρο συνηθίζουμε να λέμε πως το να βάζουμε όλα τα αυγά σε ένα καλάθι είναι επικίνδυνο. Ο τραπεζικός τομέας είχε μεγαλώσει σε τέτοιες διαστάσεις που δεν μπορούσε να ελεγχθεί, ήταν 4,5 με 5 φορές μεγαλύτερος από το ΑΕΠ της χώρας και, όταν αντιμετώπισε τις δυσκολίες η οικονομία, δεν μπορούσε να τον στηρίξει. Έχει τεράστια σημασία λοιπόν να στραφούμε προς άλλους τομείς και εμείς λέμε ότι, τώρα που υπάρχει αυτή η κρίση, πρέπει να είναι πιο αποφασιστική η στροφή σε τομείς όπως είναι η ελαφρά βιομηχανία, η γεωργία, η κτηνοτροφία, τομείς οι οποίοι θα έλεγα ότι ταιριάζουν καλύτερα και στην ιδιοσυγκρασία του Κύπριου…