Διεθνής κατάσταση
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α: Διεθνής κατάσταση
Η διεθνής κατάσταση χαρακτηρίζεται, τα τελευταία χρόνια, από αυξημένη αστάθεια και αβεβαιότητα, γεγονός που δημιουργεί απρόβλεπτες εξελίξεις, στις οποίες ελλοχεύουν κίνδυνοι για τους λαούς. Σε μεγάλο βαθμό οι εξελίξεις, διεθνώς, καθορίζονται από την εμβάθυνση της συστημικής κρίσης του καπιταλισμού, η οποία έχει αυξήσει τις τριβές ανάμεσα στα διάφορα καπιταλιστικά κέντρα. Ταυτόχρονα, η επιβολή του νεοφιλελεύθερου μοντέλου σε παγκόσμια κλίμακα έχει, ήδη, οδηγήσει μεγάλες μάζες εργαζομένων, σε όλες τις ηπείρους, σε φτωχοποίηση και περιθωριοποίηση. Η κρίση αυτή βρίσκει διεξόδους στην αυξημένη επιθετικότητα, την όξυνση των συγκρούσεων και το άνοιγμα νέων μετώπων, που με τη σειρά τους οδηγούν στην αύξηση της ζήτησης για εξοπλισμούς και μιας αλληλοτροφοδοτούμενης ανάπτυξης, μιας θησαυρίζουσας πολεμικής βιομηχανίας.
Η στρατιωτικοποίηση αποτελεί κυρίαρχο στοιχείο, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην προσπάθεια επίτευξης παγκόσμιας ηγεμονίας (και ελέγχου των πηγών και διαδρόμων μεταφοράς ενέργειας και πρώτων υλών), οι ΗΠΑ κατέχουν την πρώτη θέση στις στρατιωτικές δαπάνες, ενώ, ταυτόχρονα, επιβάλλουν στους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ στρατιωτικές δαπάνες ύψους 2% του ΑΕΠ τους με αρνητικές συνέπειες στο βιοτικό επίπεδο των λαών. Η ΕΕ, σε στενή συνεργασία με το ΝΑΤΟ, αναπτύσσει ποικίλες μορφές στρατιωτικής ανάπτυξης, με αποκορύφωμα τη Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία (PESCO), στην οποία συμμετέχει και η Κυπριακή Δημοκρατία. Στη νέα κούρσα εξοπλισμών συμμετέχουν τόσο η Ρωσία όσο και η Κίνα, αλλά και περιφερειακές δυνάμεις, ενώ συμπαρασύρονται και μικρότερες χώρες λόγω των αυξημένων κινδύνων που αισθάνονται.
Στο ίδιο πλαίσιο, εντάσσονται οι εξαγγελίες των ΗΠΑ για στρατιωτική χρήση του διαστήματος, οι οποίες, ήδη, εισέρχονται σε στάδιο εφαρμογής. Ταυτόχρονα, η αποχώρηση ή πρόθεση αποχώρησης των ΗΠΑ από διεθνείς συμφωνίες για τον αφοπλισμό (όπως η συμφωνία μείωσης και κατάργησης πυρηνικών μέσου βεληνεκούς, INF), συνιστούν επιπρόσθετο παράγοντα αποσταθεροποίησης.
Το ΝΑΤΟ, στα 70 χρόνια ύπαρξης του, συνιστά αυξημένη πηγή απειλής. Εντείνει τη δράση του, ορίζοντας, πλέον, και τη Λ.Δ. της Κίνας -πέραν της Ρωσικής Ομοσπονδίας- ως απειλή εναντίον της Συμμαχίας. Ο ζωτικός χώρος, που αυθαίρετα διεκδικεί το ΝΑΤΟ, εξαπλώνεται στην ανατολική Ευρώπη μέχρι τη Ρωσική Ομοσπονδία, στον νότο της Μεσογείου, στις αραβικές χώρες, αλλά και στη Νότιο Αμερική. Στο οπλοστάσιο του επιμένει να διατηρεί μείγμα πυρηνικών και συμβατικών όπλων, απομακρύνοντας την ελπίδα επίτευξης πυρηνικού αφοπλισμού, ενώ προσθέτει συνεχώς νέες τεχνολογίες, όπως το 5G και μέσα υβριδικού πολέμου.
Το ΑΚΕΛ έχει σταθερή θέση κατά της μετατροπής της ΕΕ σε στρατιωτικό σχηματισμό, κατά της συμμετοχής της Κύπρου στην PESCO και κατά της ένταξης ή δέσμευσης της Κύπρου, με οποιονδήποτε τρόπο, στο ΝΑΤΟ και χρησιμοποίησης του εδάφους της χώρας για επιθέσεις κατά τρίτων χωρών.
Η επιθετικότητα των ΗΠΑ σημείωσε νέα έξαρση, υπό τη σημερινή κυβέρνηση, η οποία εντείνει τη χρήση εμπορικών πολέμων και επιστρέφει σε παλιότερα δόγματα, όπως το δόγμα Μονρόε. Στη Λατινική Αμερική βρίσκεται σε εξέλιξη μια ολομέτωπη επίθεση κατά των αριστερών-αντιιμπεριαλιστικών κυβερνήσεων και δυνάμεων. Οι εντολοδόχοι των ΗΠΑ έχουν καταφέρει σοβαρά πλήγματα στα βήματα προοδευτικής ανάπτυξης προς όφελος των λαών και αποδέσμευσης από τις ΗΠΑ. Μέχρι πρόσφατα, οι παρεμβάσεις των ΗΠΑ στη νότιο Αμερική, περιορίζονταν σε πολιτικά και συνταγματικά πραξικοπήματα (όπως στη Βραζιλία), αλλά έχουν πλέον επιστρέψει στις μεθόδους των αιματηρών επεμβάσεων και στρατιωτικών πραξικοπημάτων (όπως έγινε στη Βολιβία). Σε αυτή την άνομη μεθόδευση, οι ΗΠΑ, χρησιμοποιούν και την Οργάνωση Αμερικανικών Κρατών, που προωθεί τα ψεύδη και τις μεθοδεύσεις των ΗΠΑ. Απώτερος στόχος είναι η εξουδετέρωση των δυνάμεων, που δεν είναι έτοιμες να υποκύψουν στη θέληση των ΗΠΑ, ο πολιτικός και στρατιωτικός έλεγχος, αλλά και ο έλεγχος όλων των πηγών φυσικού πλούτου, όπως π.χ. το λίθιο της Βολιβίας. Στοχεύουν, να χάσει κάθε στήριξη η Βενεζουέλα και να απομονωθεί η Κούβα. Ο 60χρονος οικονομικός, εμπορικός και χρηματοπιστωτικός αποκλεισμός της Κούβας εντείνεται καθημερινά, ενώ καταργούνται τα μικρά ανοίγματα στις σχέσεις Κούβας-ΗΠΑ. Παρόμοιος αποκλεισμός, μέσω διαφόρων κυρώσεων, επιβάλλεται και στη Βενεζουέλα. Η Βενεζουέλα, παρά τις συνεχείς επιθέσεις και τα υπαρκτά προβλήματα, αντιστέκεται. Η Κούβα παραμένει φωτεινός φάρος αγώνα για τον σοσιαλισμό και την ελευθερία, την αξιοπρέπεια του λαού της, ενώ προσφέρει την έμπρακτη αλληλεγγύη της σε μεγάλο αριθμό χωρών.
Ολόκληρη η Μέση Ανατολή, χρόνια υποφέρει από επεμβάσεις, τόσο των ΗΠΑ όσο και συμμάχων τους, για τον έλεγχο της στρατηγικής σημασίας περιοχής, αλλά και των ενεργειακών της πηγών. Οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ και στη Λιβύη, η μετατροπή του εδάφους της Συρίας σε πεδίο σύγκρουσης δια αντιπροσώπων και ο εξοπλισμός ισλαμιστικών ομάδων, για να επιβληθούν φιλοαμερικανικά καθεστώτα, έχουν αποσταθεροποιήσει πλήρως την περιοχή, προκαλώντας τεράστιες υλικές και ανθρώπινες καταστροφές και κύματα προσφύγων. Η δημιουργία «εποικοδομητικού χάους» έχει στοιχίσει χιλιάδες ζωές, έχει καταστρέψει την οικονομία και τις κρατικές δομές χωρών, όπως είναι η Υεμένη, κατά της οποίας συνεχίζεται ένας ακήρυκτος πόλεμος από μέρους της Σαουδικής Αραβίας. Τα αποτελέσματα δε της «Αραβικής Άνοιξης» ήταν οδυνηρά για τους λαούς, αφού ακολούθησε η άνοδος ακραίων και σκοταδιστικών κινημάτων. Οι εξελίξεις αυτές έχουν πλήξει και τον αγώνα του Παλαιστινιακού λαού, εκτοπίζοντας το πρόβλημα από την κεντρική θέση στην οποία βρισκόταν. Τα καθημερινά εγκλήματα, που διαπράττει το κράτος του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων και η ατιμωρησία που επιδεικνύει η διεθνής κοινότητα έναντι του, τα τετελεσμένα της κατοχής με επέκταση των εποικισμών, η αναγνώριση από μέρους των ΗΠΑ των Ιεροσολύμων ως αδιαίρετης πρωτεύουσας του Ισραήλ και η κυριαρχία του Ισραήλ στα Υψώματα Γκολάν, στοχεύουν να καταστήσουν ανέφικτη τη λύση δύο κρατών. Το ΑΚΕΛ στέκεται αλληλέγγυο και στηρίζει τις προοδευτικές και φιλειρηνικές δυνάμεις στην Παλαιστίνη και το Ισραήλ, που αγωνίζονται για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου, βιώσιμου Παλαιστινιακού κράτους με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, στα σύνορα του 1967.
Μετά τις πρόσφατες εξελίξεις στις σχέσεις ΗΠΑ-Ιράν, ιδιαίτερα μετά την απόσυρση των ΗΠΑ από τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν, την επιβολή νέων κυρώσεων με πολύ σοβαρές συνέπειες για τον λαό του Ιράν, τη δολοφονία Ιρανού αξιωματούχου από τις ΗΠΑ, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, ολόκληρη η περιοχή βρέθηκε στα πρόθυρα πολεμικής σύγκρουσης. Καταδικάζουμε τις ενέργειες των ΗΠΑ και τασσόμαστε υπέρ των δικαιωμάτων και ελευθεριών του Ιρανικού λαού.
Τα μεγάλα κύματα προσφύγων και μεταναστών, που προκαλούν οι συγκρούσεις, οι νεοαποικιακές πολιτικές και οι επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών, αντιμετωπίζονται ως απειλή. Τα θύματα βρίσκονται αντιμέτωπα με τείχη, νόμους και κανονισμούς στις ΗΠΑ και στην «Ευρώπη Φρούριο», ενώ η ΕΕ υπογράφει συμφωνίες, δημιουργώντας κέντρα κράτησης εκτός των συνόρων της. Πολλές χιλιάδες ανθρώπινες ζωές χάθηκαν τα τελευταία χρόνια στη θάλασσα της Μεσογείου, ως αποτέλεσμα ανάλγητων πολιτικών και παραλείψεων.
Οι στρατιωτικές επεμβάσεις και οι προσπάθειες αλλαγής καθεστώτων παραβιάζουν κατάφωρα το διεθνές δίκαιο, καταστρατηγώντας τις αρχές του σεβασμού της εθνικής κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας των κρατών και της μη επέμβασης στις εσωτερικές τους υποθέσεις. Η διπλωματία και οι πολιτικές λύσεις έχουν αντικατασταθεί από τη γλώσσα της στρατιωτικής ισχύος, ενώ ο ΟΗΕ παραγκωνίζεται, ως διεθνές πλαίσιο επίλυσης διαφορών.
Εβδομήντα πέντε χρόνια απο την ίδρυση του, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, έχει σίγουρα ανάγκη από αλλαγές, με στόχο να καταστεί πιο δίκαιος και δημοκρατικός, ως προς τη συμμετοχή του και πιο αποτελεσματικός, ως προς την παρέμβαση του, για διατήρηση/επίτευξη ειρήνης. Απέναντι στην αυξανόμενη επιθετικότητα του ιμπεριαλισμού χρειάζεται να στηριχθεί ο ΟΗΕ, για να εμμείνει στις αρχές και να προστατεύσει κράτη και λαούς, για τους οποίους αποτελεί το μόνο μέσο προστασίας.
Η επιβολή του νεοφιλελεύθερου μοντέλου σε πλείστες χώρες, σε όλες τις ηπείρους, έχει προκαλέσει εξαθλίωση και φτωχοποίηση στους εργαζόμενους. Το τελευταίο διάστημα, υπήρξαν εκτεταμένες διαμαρτυρίες σε σειρά χωρών, για παρόμοια κοινωνικά αιτήματα (υγεία, παιδεία, συνταξιοδοτικό, ακρίβεια) και κατά της διαφθοράς (Γαλλία, Ισπανία, Λίβανος, Ιράκ, Ιράν, Ινδία, Σουδάν), χωρίς, όμως, να έχουν οργανωτική δομή, τουλάχιστον στα αρχικά στάδια, με μια τάση κατά της συμμετοχής κομμάτων και οργανώσεων. Ιδιαίτερη σημασία έχουν οι κινητοποιήσεις στη Χιλή, την πρώτη χώρα στην οποία επιβλήθηκε ο νεοφιλελευθερισμός, μέσω πραξικοπήματος και στρατιωτικής δικτατορίας. Διαφαίνεται ότι άρχισαν να επιτυγχάνουν τον στόχο κατάργησης του δικτατορικού συντάγματος, που επέβαλε την ιδιωτικοποίηση όλων των τομέων.
Η άνοδος και εξάπλωση ακροδεξιών και νεοφασιστικών δυνάμεων δεν παρατηρείται μόνο στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Εμφανίζεται και στην αμερικανική ήπειρο (π.χ. Βραζιλία, Βολιβία, Κολομβία, Βενεζουέλα) και στην Ασία (Ινδία). Η άνοδος αυτή οφείλεται και στην οικονομική κρίση, την οποία εκμεταλλεύονται λαϊκίστικες δυνάμεις, οι οποίες μάλιστα συνεργάζονται με συντηρητικές δυνάμεις και εντάσσονται σε κυβερνητικά σχήματα, αλλά και στην αδυναμία προβολής θέσεων, που οι μάζες να αποδέχονται ως εφικτές και υλοποιήσιμες, από τα κομμουνιστικά κόμματα και την Αριστερά. Οι ακροδεξιές δυνάμεις συνεργάζονται και συντονίζονται και σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, γεγονός που πρέπει να μας θέσει σε εγρήγορση.
Εβδομήντα πέντε χρόνια μετά την Αντιφασιστική Νίκη των λαών, διεξάγεται μια ιδελογική επίθεση με ψεύδη, επιδιώκοντας αλλοίωση της ιστορίας και χειραγώγηση των κοινωνιών, για αποενοχοποίηση του φασισμού, εξισώνοντας τον κατά επαίσχυντο τρόπο με τον κομμουνισμό (πρόσφατο παράδειγμα το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 9/2019). Απώτερος στόχος είναι να καταστείλουν την όποια αντίσταση και τους αγώνες κατά της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και καταπίεσης, απόκρυψη της ταξικής φύσης των αντιθέσεων και προβλημάτων.
Είναι αναγκαία, σήμερα, η συνεργασία και ο συντονισμός των κομμουνιστικών κομμάτων για κοινή δράση. Κοινή δράση αλληλεγγύης με τους αγωνιζόμενους λαούς, για την ειρήνη, τον αφοπλισμό και τη διάλυση του ΝΑΤΟ, ενάντια στα πυρηνικά και για αποπυρηνικοποιημένη ζώνη στην Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή, για προστασία του πλανήτη μας, για να τον παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Είναι για αυτό που ο αγώνας για τον σοσιαλισμό καθίσταται πιο επίκαιρος από ποτέ.
Ταυτόχρονα, το ΑΚΕΛ, θα συνεχίσει να ασκεί έλεγχο στη μονοδιάστατη και επικίνδυνη εξωτερική πολιτική της σημερινής κυβέρνησης και να επιδιώκει- μέσω της κοινοβουλευτικής δράσης, των δημόσιων τοποθετήσεων και της συμμετοχής του σε διεθνείς θεσμούς και φόρα- την επιστροφή στην πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, που ασκούσαν προηγούμενες κυβερνήσεις και ειδικότερα αυτή του συντρόφου Δημήτρη Χριστόφια. Δυστυχώς, η αναγόρευση της χώρας από την κυβέρνηση και το ΔΗΣΥ σε προκεχωρημένο φυλάκιο της Δύσης και ασπίδα του Ισραήλ, το άνοιγμα προς τη Σαουδική Αραβία και η μετακίνηση από θέσεις αρχών στο Μεσανατολικό, δημιουργούν κινδύνους για το νησί και το λαό μας. Παράλληλα, πλήττουν τις σχέσεις μας με παραδοσιακούς φίλους της Κύπρου. Χαρακτηριστική είναι η Δήλωση Προθέσεων Κύπρου – ΗΠΑ για συνεργασία στον τομέα της Ασφάλειας και η στήριξη που δόθηκε από τον ΔΗΣΥ στο νόμο Μενέντεζ – Ρούμπιο που, ανάμεσα σε άλλα, επιχειρεί ουσιαστικά να εμπλέξει τη χώρα μας στους σχεδιασμούς των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στην περιοχή και να επιφέρει ρήγμα στις, παραδοσιακά, φιλικές σχέσεις μας με τη Ρωσία. Όλα αυτά, υπονομεύουν την αξιοπιστία της Κύπρου, όταν επικαλείται το διεθνές δίκαιο.
