Παγκόσμια ημέρα κατά των Ναρκωτικών και της Παράνομης Διακίνησής τους
Δήλωση Γενικού Γραμματέα της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ, Άντρου Κυπριανού
Η 26η Ιουνίου καθιερώθηκε το 1987 από τη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ως η Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών και της Παράνομης Διακίνησής τους.
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών φέρνει στο προσκήνιο τις επιπτώσεις των βίαιων οικονομικών και κοινωνικών μεταβολών από τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και των μέτρων λιτότητας που ευνοούν την εξάπλωση του προβλήματος των ναρκωτικών.
Το πρόβλημα των ουσιών εξάρτησης δεν μπορεί να ειδωθεί ξεχωριστά από τα συνολικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία. Υπάρχει και αναπαράγεται από ένα σύστημα που στόχος του είναι το κέρδος και η χειραγώγηση των συνειδήσεων. Η φτώχεια, η εξαθλίωση, οι ανισότητες και η ανεργία είναι παράγοντες που βοηθούν στην αύξηση των χρηστών ουσιών εξάρτησης. Είναι γενικά παραδεκτό και τεκμηριωμένο επιστημονικά, ότι οι κοινωνικές και οικονομικές κρίσεις επιφέρουν αύξηση των χρηστών εξαρτησιογόνων ουσιών. Την ίδια στιγμή οι ευκαιρίες για αποκατάσταση και επανένταξη των χρηστών στην κοινωνία μειώνονται ενώ αυξάνεται ο κοινωνικός ρατσισμός έναντι στα ουσιοεξαρτημένα άτομα. Η κρίση έχει επίσης επιδεινώσει την κατάσταση των εξαρτημένων ατόμων, με ραγδαία αύξηση των μολυσματικών ασθενειών και στροφή των νέων σε νέες, οικονομικότερες αλλά ιδιαίτερα επικίνδυνες ουσίες.
Ως ΑΚΕΛ θεωρούμε ότι η αντιμετώπιση του προβλήματος θα πρέπει να είναι πολυεπίπεδη. Κύρια έγνοια πρέπει να είναι η αντιμετώπιση των κοινωνικών και οικονομικών παραγόντων που συμβάλλουν στην αύξηση της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών. Θα πρέπει να δοθούν λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι, οι άνεργοι, οι γυναίκες και γενικά οι ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Λύσεις που να δημιουργούν προοπτική, σταθερότητα και που να ενδυναμώνουν την κοινωνική συνοχή και να μειώνουν τις ανισότητες. Λύσεις που να απαντούν αποφασιστικά στην αντιμετώπιση της ολοένα και αυξανόμενης περιθωριοποίησης και αποκλεισμού των συγκεκριμένων ομάδων από την κοινωνία∙ που να τους διασφαλίζουν ζωή με αξιοπρέπεια και ευημερία.
Ως ΑΚΕΛ χαιρετίζουμε το έργο του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου Κύπρου (ΑΣΚ), του ανώτατου φορέα χάραξης πολιτικής της Πολιτείας στο θέμα των εξαρτησιογόνων ουσίων. Με την αντικατάσταση του εκάστοτε Υπουργού Υγείας και την τοποθέτηση ανεξάρτητου αξιωματούχου ως Προέδρου του ΑΣΚ από τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Δ. Χριστόφια (αίτημα της κοινωνίας πέρα από 10 χρόνια), του παραχωρήθηκε αυτονομία, ευελιξία και ανεξαρτησία στη λειτουργία. Ακόμη και η Παγκόσμια τράπεζα θεωρεί το Αντιναρκωτικό Συμβούλιο Κύπρου σύγχρονο οργανισμό που εργάζεται αποτελεσματικά και φέρει σε πέρας την αποστολή του με επιτυχία. Μας ανησυχούν ιδιαίτερα απόψεις για αναδιάρθρωση με την επαναφορά του Υπουργού Υγείας ως Προέδρου ή και κατάργηση του ΑΣΚ, γεγονός που θα έχει ανυπολόγιστες συνέπειες στην κοινωνία ενώ θα επιφέρει τεράστια κόστη μακροπρόθεσμα. Η διεκπεραίωση του ρόλου που ανατέθηκε από την πολιτεία στο Συμβούλιο, προϋποθέτει υψηλού επιπέδου ανεξαρτησία, έτσι ώστε να επιτευχθεί ο δύσκολος ρόλος του συντονισμού μεταξύ όλων των φορέων του κυβερνητικού και μη τομέα. Με γνώμονα την ανάγκη για περαιτέρω εδραίωση του ΑΣΚ ως σύγχρονου οργανισμού, το ΑΚΕΛ κατέθεσε πρόσφατα πρόταση νόμου που αφορά στη μετεξέλιξη του σε Αρχή κατά των Εξαρτήσεων.
Παράλληλα, το ΑΚΕΛ τονίζει ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για μείωση του προϋπολογισμού που διαθέτει το Κράτος για αντιμετώπιση της ουσιοεξάρτησης, αλλά και του τομέα της υγείας γενικότερα, ενόσω τα προβλήματα αναμένεται να διογκωθούν. Σε ένα τόσο αρνητικό περιβάλλον κάθε σενάριο για συγχωνεύσεις ή και περιορισμό του προσωπικού πλήττει τους ήδη αποδυναμωμένους οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρόληψης και θεραπείας των εξαρτήσεων, οι οποίοι αντιμετωπίζοντας δραστικές περικοπές, ελλείψεις προσωπικού, γραφειοκρατία και τη γενικότερη αβεβαιότητα για το μέλλον, λειτουργούν στα όριά τους. Όσο οι οργανισμοί αποδυναμώνονται τόσο αυξάνεται το κοινωνικό και οικονομικό κόστος για τους πολίτες.
Ως ΑΚΕΛ καλούμε την κυβέρνηση να ενισχύσει το ρόλο του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου, να επενδύσει σε πολιτικές που βελτιώνουν τη ζωή των χρηστών, των οικογενειών τους και δίνουν προοπτική στο λαό μας.
Η πρότασή του ΑΚΕΛ ως αντίλογος στις συντηρητικές λογικές βασίζεται σε ένα πλέγμα μέτρων για την πρόληψη – θεραπεία – καταστολήμε το κύριο βάρος να πέφτει στην πρόληψη. Αφετηρία της λογικής μας είναι: Να «πέφτουν» στα ναρκωτικά όλο και λιγότεροι νέοι, ενώ όλο και περισσότεροι που ζουν μέσα στο πρόβλημα, να θεραπεύονται και να επανεντάσσονται.
Προς αυτή την κατεύθυνση εισηγούμαστε τα ακόλουθα:
- Το Αντιναρκωτικό Συμβούλιο Κύπρου να παραμείνει αυτόνομο και ανεξάρτητο ώστε να συνεχίσει να διαμορφώνει επιστημονικά τεκμηριωμένες πολιτικές και να εποπτεύει τα κρατικά και μη κρατικά προγράμματα. Το ΑΚΕΛ έχει καταθέσει πρόταση νόμου με την οποία το Αντιναρκωτικό Συμβούλιο Κύπρου θα μετεξελιχθεί σε Αρχή Κατά των Εξαρτήσεων –παράνομες ουσίες, αλκοόλ, κάπνισμα κτλ έτσι ώστε να αποκτήσει τα απαραίτητα εργαλεία που θα επιτρέπουν την ενίσχυση της δράσης του.
- Να διασφαλιστεί και αν είναι δυνατόν να ενισχυθεί ο προϋπολογισμός του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου Κύπρου ώστε να μπορέσει να συνεχίσει να στηρίζει τα προγράμματα πρόληψης και θεραπείας.Να ενισχυθούν οι τομείς της παιδείας και της υγείας γενικότερα, για να συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση.
- Να προωθηθεί και να ψηφιστεί ο Νόμος Περί Περίθαλψης και Μεταχείρισης των Τοξικομανών του 1992 για σκοπούς παραπομπής ουσιοεξαρτημένων καταδικασθέντων ατόμων στη θεραπεία αντί στην επιβολή ποινής και φυλάκισης. Το ΑΚΕΛ θα αναλάβει πρωτοβουλία προς αυτή την κατεύθυνση.
- Να αναληφθούν πρωτοβουλίες μεταξύ κρατικών υπηρεσιών αλλά και υπηρεσιών του ιδιωτικού τομέα που να καλύπτουν τις ανάγκες των ανήλικων ουσιοεξαρτημένων/νεαρών παραβατών.
- Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, απαιτείται υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής για Αντιμετώπιση της Εξάρτησης από Παράνομες Ουσίες και την Επιβλαβή Χρήση του Αλκοόλ 2013-2020 καθώς και ενίσχυση των φορέωνπρόληψης και θεραπείας με στόχο τον περιορισμό της εξάπλωσης της χρήσης και την αντιμετώπιση του προβλήματος που ολοένα οξύνεται.
- Στήριξη των ευάλωτων ομάδων για αποτροπή της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών και παροχή προγραμμάτων πρόληψης σε περιοχές υψηλού κινδύνου
- Άρση του στιγματισμού και του κοινωνικού αποκλεισμού των ουσιοεξαρτημένων ατόμων με τη στήριξη αυτών και των οικογενειών τους.
- Αναθεώρηση της νομοθεσίας ώστε να στρέφεται η προσοχή του νόμου στους εμπόρους και όχι στους χρήστες
- Αύξηση της προσβασιμότητας στη θεραπεία αλλά και των επιλογών θεραπείας που προσφέρονται στα άτομα που τη χρειάζονται
- Αύξηση της πρόσβασης χρηστών σε προγράμματα θεραπείας και πρόληψης με στόχο τη μείωση των υπερβολικών δόσεων, της μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών, των ατυχημάτων και της εγκληματικότητας.
- Μείωση της προσβασιμότητας και διαθεσιμότητας του αλκοόλ στις ευάλωτες ομάδες και ειδικά στους νέους, με αναθεώρηση και καλύτερη εφαρμογή των σχετικών νομοθεσιών
- Μείωση της παράνομης διακίνησης ουσιών και αντιμετώπιση του σχετικού με τις παράνομες ουσίες οργανωμένου εγκλήματος
- Να λειτουργήσει ολοκληρωμένο πρόγραμμα θεραπείας στις φυλακές, που να καλύπτει όλο το φάσμα των υπηρεσιών απεξάρτησης (αποτοξίνωση, ψυχολογική απεξάρτηση, υποκατάσταση κλπ.). Να επαναλειτουργήσει άμεσα το θεραπευτικό πρόγραμμα στις φυλακές, το οποίο σταμάτησε εδώ και 10 μήνες. Αυτό να γίνει με τρόπο που να αντιμετωπίζονται οι ανάγκες των ουσιοεξαρτουμένων κρατουμένων κατά την παραμονή τους στη φυλακή αλλά και μετά την αποφυλάκισή τους.
Δεν μπορούμε, αλλά ούτε έχουμε την πολυτέλεια να μείνουμε απαθείς και αμέτοχοι σε αυτό τον εφιάλτη της νέας γενιάς και της κοινωνίας γενικότερα. Ο ναρκομανής δεν γεννιέται αλλά γίνεται και γι΄ αυτό έχουμε όλοι ευθύνη. Οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα με τη δράση μας.
Έχουμε υποχρέωση προς τη νεολαία, προς το σύνολο της κοινωνίας αλλά και ως γονείς προς τα παιδιά μας, να αντισταθούμε σε αυτή τη μάστιγα. Εδώ είναι που ο κάθε ένας από εμάς έχει και πρέπει να διαδραματίσει το ρόλο. Πρέπει να εμπνεύσουμε τους νέους με το προσωπικό μας παράδειγμα που πρέπει να είναι η ίδια η στάση ζωής μας.
Η εξάρτηση από τις ουσίες, ως ακραία μορφή αλλοτρίωσης του σύγχρονου ανθρώπου, αποτυπώνει με τον πιο δραματικό τρόπο στο επίπεδο του μοναχικού, μονοδιάστατου και δυστυχισμένου ατόμου, όλη την κοινωνική παθολογία της εποχής κι εκφράζει την τεράστια δυσφορία του σύγχρονου ανθρώπου∙ του υποχρεωμένου να ζει σε συνθήκες κοινωνικής και πολιτιστικής παρακμής.
Σήμερα περισσότερο από ποτέ χρειάζεται να κρατηθεί ζωντανό το δικαίωμα και η ελπίδα των ανθρώπων να αλλάξουν ζωή.
25/06/2014
