Δικαιοσύνη και ασφάλεια

Το σύστημα Δικαιοσύνης

Το νομοθετικό πλαίσιο που διασφαλίζει το περί δικαίου αίσθημα τον πολιτών, καθώς και η απονομή της Δικαιοσύνης κατά τρόπο που να είναι και να φαίνεται αντικειμενικά αμερόληπτη, αποτελούν την πεμπτουσία του κοινωνικού συμβολαίου κάθε προοδευτικού δημοκρατικού κράτους με τους πολίτες. Τα σκάνδαλα που έχουν ταλαιπωρήσει την κυπριακή κοινωνία και πολιτεία δεν έχουν τύχει ουσιαστικής αντιμετώπισης και δεν έχει προστατευτεί το δημόσιο συμφέρον κατά τη διάρκεια της επταετούς διακυβέρνησης Αναστασιάδη – Συναγερμού προκαλώντας το δημόσιο αίσθημα. Επιπρόσθετα, οι νομοθεσίες που έχει προωθήσει η παρούσα κυβέρνηση για να προστατέψει τον τραπεζικό τομέα και να στηρίξει το μεγάλο κεφάλαιο έχουν σμπαραλιάσει το κράτος δικαίου, αφού στη βάση τους έχουν οδηγηθεί ακόμη και σε φυλάκιση πολίτες που κανονικά θα έπρεπε να τυγχάνουν προστασίας. Παράλληλα, με προσχηματικές αιτιάσεις έχουν περισταλεί δικαιώματα.

Η διαπίστωση ότι το σύστημα απονομής δικαιοσύνης στην Κύπρο αντιμετωπίζει προβλήματα, όπως για παράδειγμα η μεγάλη καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης, επιβεβαιώνεται δυστυχώς καθημερινά από τους πολίτες. Τα ελλείμματα που ενυπάρχουν στη λειτουργία του τομέα της Δικαιοσύνης επιβεβαιώνεται και από τους αρμόδιους λειτουργούς και εκθέσεις εμπειρογνωμόνων.

Καθοριστικός πυλώνας για τη διασφάλιση του κράτους δικαίου συνιστά:

• η προοδευτική κατεύθυνση της νομοθεσίας,
• η έγκαιρη απονομή της δικαιοσύνης,
• η αμεροληψία που σήμερα αμφισβητείται ως αποτέλεσμα κρουσμάτων σύγκρουσης συμφέροντος που έχουν πληγώσει τη Δικαιοσύνη.

Έχοντας αυτά υπόψη, το ΑΚΕΛ αποδίδει τεράστια σημασία στην προσπάθεια για συναφείς μεταρρυθμίσεις, οι οποίες αποτελούν συλλογική απαίτηση και κοινωνική ανάγκη. Προς αυτή την κατεύθυνση λειτουργώντας -όπως πάντοτε- δημιουργικά και υπεύθυνα θα συνεχίσουμε να καταθέτουμε θέσεις, απόψεις και προτάσεις για πραγματική, αποτελεσματική, αμερόληπτη και ταχεία απονομή δικαιοσύνης με διαφάνεια.

Βασικές προτάσεις μας είναι:

• Διασφάλιση του δικαιώματος πρόσβασης στη δικαιοσύνη ανεξαρτήτως εισοδήματος. Επέκταση του δικαιώματος για νομική αρωγή στη βάση κοινωνικο-οικονομικών κριτηρίων.
• Εκσυγχρονισμό των Θεσμών και απλοποίηση των διαδικασιών Πολιτικής Δικονομίας. Εκσυγχρονισμός και αποτελεσματικότητα του δικαίου εκτέλεσης των αποφάσεων.
• Διαχωρισμό του Ανωτάτου Δικαστηρίου σε Ανώτατο Δικαστήριο και Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο.
• Ίδρυση Εμποροδικείου και Δικαστηρίου Απαιτήσεων Μικρής Κλίμακας για αποφόρτιση των Επαρχιακών Δικαστηρίων.
• Ριζική Αναθεώρηση του Ποινικού Κώδικα με προοδευτική κατεύθυνση.
• Δημιουργία Δικαστηρίου Ανηλίκων με ταυτόχρονη θέσπιση ολοκληρωμένης σωφρονιστικής πολιτικής αποκλειστικά για ανήλικους παραβάτες.
• Ενίσχυση του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας για να καταστεί δυνατή η αναθεώρηση και ο εκσυγχρονισμός του δικαίου.
• Θεσμοθέτηση σε συνεργασία με τη Δικαστική Εξουσία διαδικασιών επιμόρφωσης δικαστών.
• Δημιουργία σχολής δικαστών.
• Άμεση υλοποίηση της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης.
• Υιοθέτηση διαφανών διαδικασιών διορισμού και ανέλιξης δικαστών.
• Περαιτέρω ενίσχυση και εκσυγχρονισμό της Νομικής Υπηρεσίας, που θα περιλαμβάνει τη δημιουργία ειδικού και ενοποιημένου Τμήματος Δημόσιου Κατήγορου.
• Θεσμοθέτηση Μόνιμης Επιτροπής Αναθεώρησης του Δικαίου

Το σύστημα Ασφάλειας

Συνυφασμένη με τον τομέα της δικαιοσύνης και του κράτους δικαίου είναι ο τομέας της δημόσιας τάξης και ασφάλειας. Η χρησιμοποίηση του τομέα ασφάλειας από μέρους της κυβέρνησης για ικανοποίηση ιδιοτελών πολιτικών συμφερόντων της προκαλεί μεγάλα προβλήματα στη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα της Αστυνομίας.

Για τον τομέα της Ασφάλειας ανάμεσα σε άλλα προτείνουμε:

• Ενίσχυση των εργασιακών δικαιωμάτων των μελών της Αστυνομίας και ρύθμιση της υπηρεσίας τους με βάση διαφανείς και αξιοκρατικές διαδικασίες.
• Αναβάθμιση της υλικοτεχνικής υποδομής και αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογιών, ιδιαίτερα για την πρόληψη και εξιχνίαση εγκλημάτων λευκού κολάρου και παιδικής πορνογραφίας.
• Αξιοκρατικές και αντικειμενικές διαδικασίες πρόσληψης και υπηρεσιακής ανέλιξης, μακριά από κομματικές ή άλλες σκοπιμότητες.
• Ολοκλήρωση του νομοθετικού πλαισίου για πρόληψη και αντιμετώπιση της διαπλοκής και διαφθοράς στο Αστυνομικό Σώμα.
• Αναθεώρηση και εκσυγχρονισμό των περί Αστυνομίας Νόμων και Κανονισμών
• Ριζικό αναπροσανατολισμό του σωφρονιστικού συστήματος με την ενίσχυση προγραμμάτων που θα μειώνουν τον κίνδυνο υποτροπιασμού πρώην κατάδικων.
• Δημιουργία ξεχωριστής Υπηρεσίας Κοινωνικής Επανένταξης πρώην κατάδικων.
• Ενίσχυση του θεσμού της αποφυλάκισης υπό όρους και εισαγωγή διαφανών κριτηρίων στη διαδικασία απονομής χάριτος.
• Βελτίωση των διαδικασιών εφαρμογής της εναλλακτικής ποινής για ουσιοεξαρτημένους.
• Αναθεώρηση των δομών και βελτίωση των υποδομών στις Κεντρικές Φυλακές καθώς και σε άλλους χώρους εγκλεισμού υπόδικων και κατάδικων.

Για την ΚΥΠ εισηγούμαστε:

• Θέσπιση Κανονισμών που θα αφορούν τη λειτουργικότητα και το δημοκρατικό έλεγχο της δράσης της Υπηρεσίας.
• Ολοκλήρωση της προσπάθειας για μεταφορά και παροχή πρόσβασης στην κοινωνία στο ιστορικό αρχείο της ΚΥΠ, ιδιαίτερα αναφορικά με κρίσιμες περιόδους της ιστορίας της Κύπρου.